11-13 Mayıs tarihleri ortasında Lütfi Kırdar Memleketler arası Kongre ve Stant Sarayı’nda gerçekleştirilecek dünyanın önde gelen kültürel miras etkinliklerinden 6. HERITAGE İSTANBUL’un basın toplantısı İstanbul Fotoğraf ve Heykel Müzesi’nde gerçekleştirildi.
Bu yıl altıncı kere düzenlenecek olan, Türkiye’de kültürel miras şuurunun artması ve korunması üzere hususları kendisine toplumsal misyon edinmiş ve bu doğrultuda eser, hizmet ve teknolojilerin geliştirilmesini hedefleyen müdafaa, onarım, arkeoloji, müze, kütüphanecilik fuarı HERITAGE İSTANBUL’un basın toplantısı Heritage Projeleri Kurucusu Osman Murat Akan ve TG Expo konut sahipliğinde yapıldı. Basın toplantısında davetli konuşmacı İstanbul Vakıflar 1. Bölge Müdürü Hayrullah Çelebi, İBB Kütüphane ve Müzeler Müdürü Ali Şafak Özdemir, Heritage İstanbul İstişare Konseyi Üyesi, Arkeolog Nezih Başgelen ve Baksı Müzesi Kurucusu ve Baksı Kültür Sanat Vakfı YKB Prof. Dr. Hüsamettin Koçan yer aldı.
Basın toplantısının açılış konuşmasını yapan Heritage Projeleri Kurucusu Osman Murat Akan:“Ülkemiz ve özelde İstanbul, dünya kültürel miras alanları ortasında kıymetli bir bölge. HERITAGE İSTANBUL Onarım, Arkeoloji, Müzecilik ve Kütüphanecilik Teknolojileri Konferans ve Fuarı da bu şuur ve farkındalıkla doğan, gelişen bir marka olarak milletlerarası alanda tıpkı oranda ses getirmekte. HERITAGE takımı olarak; ülkemizin kültür bedellerinin korunması ve kollanması ismine, memleketler arası teknolojilerin tanıtılması maksadıyla çıktığımız yolda altıncısını gerçekleştireceğimiz organizasyonumuzun, tüm sektörel aktörlerin buluşma yeri olduğunu görmek bize kıvanç ve onur vermekte. “Geçmişe gelecek sağlamak” mottosuyla organize edilen ve dala yönelik ünik bir platform olan HERITAGE İSTANBUL; konferansları ile bölümün kıymetli gelişmeleri ve oluşumlarını tartışmak, fuarı ile ülkemizde alanlarında uzman kuruluşların iştirakiyle kültür mirası üzerine dünyada gelişen trendler, yeni sistemler ve teknolojileri tanıtmak için 2015 yılından bu yana sizlerle birlikte yol alıyor.
Sektörün tek tertibi HERITAGE İSTANBUL, yeni alanlar ve birliktelikler yaratarak ülke iktisadına olumlu sinyallerin artmasını sağlayacak adımları atmaya, ülkemizin müzecilik, arkeoloji onarım ve kütüphanecilik kesimlerini biraya getiren bu kapsamlı aktiflikte milletlerarası aktörleri yurdumuza getirmeye devam ediyor. Milletlerarası 33, ulusal 100’ün üzerinde iştirakçi firmaya ek olarak tüm sektörel Sivil Toplum Kuruluşlarını bir çatıda toplayan ve tabi ki ülkemizin kültür mirası alanındaki başat kamu kurumlarının dayanağı ile 7000’i aşkın ziyaretçisiyle büyüyen bir aileyiz.
11-13 Mayıs tarihleri ortasında Lütfi Kırdar Kongre ve Stant Sarayı’nda TG Expo tarafından gerçekleştirilecek T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Vakıflar Genel Müdürlüğü ile İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin büyük dayanakları ile organize ettiğimiz HERITAGE İSTANBUL 2022’de, fuara eş vakitli olarak düzenlenen konferanslar, seminer ve öteki yan etkinliklerde dünyaca ünlü iki yüze yakın arkeolog, restoratör, konservatör, mimar ve müzeci bilgi ve birikimini dinleyicilerle paylaşacak. Fuar ile eş vakitli düzenlenecek konferans, miras sohbetleri ve atölye çalışmalarında; üç gün boyunca 8’i keynote olmak üzere 100’ü aşkın konuşmacının yer aldığı 48 oturum gerçekleşecektir. Bu vesileyle tüm paydaşlarımıza bir sefer daha teşekkürlerimizi sunarken, HERITAGE İSTANBUL’un bir defa daha tüm KÜLTÜR topluluğuna iyi olması en büyük temennimiz.”sözlerine yer verdi.
Basın toplantısında konuşmacılar ortasında yer alanİstanbul Vakıflar 1. Bölge Müdürü Hayrullah Çelebi ise yaptığı konuşmada şu kelamlara yer verdi: “Bu yıl 6.sı gerçekleştirilen Heritage İstanbul fuarının açılışı için, alanında uzman pek çok kurum, kuruluş ve firmanın buluşmuş olması kültürel mirasa hassaslık açısından epeyce yüksek bir paha söz ediyor. Kültürel miras denince, birinci akla gelen kurumlardan biri Vakıflar olmuştur. Var olduğundan beri, kamusal hizmetlerin insanlara ulaştırılmasını, anıtların inşa edilmesini ve korunmasını sağlayan vakıflar, kentlerin tarihi ve kültürel kimliğinin oluşmasında da kıymetli rol oynamıştır. Geçmişimizle bağ kurmamızın güçlü bir aracı durumundaki vakıf kurumu, İstanbul’a bıraktığı binlerce taşınır ve taşınmaz kültür varlığı ile kente kimliğini kazandırmakta, İstanbul’u adeta bir açık hava müzesi olarak tüm insanlığın kullanımına sunmaktadır. Bu durum kuşkusuz günümüze ulaşan mirası yaşatmak, geliştirmek ve gelecek kuşaklara aktarmak misyonu ile hareket eden Vakıflar Genel Müdürlüğü’nü bu kültürün taşıyıcısı olarak onurlandırmaktadır. Bugün çağdaş bir kavram olarak kullanılan “sürdürülebilirlik” kavramı Vakıflar için bir gelenektir. Temel olan vakfın devamlılığıdır. Bu devamlılığın ise yapıların korunmasının yanı sıra bilginin de korunarak gelecek jenerasyonlara aktarılması ile sağlanabileceğinin şuuru ve sorumluluğu ile hareket etmekteyiz.
Köklü bir tarihe sahip olan Vakıf Müzeciliği, 1913 yılında Evkaf Nazırı Hayri Efendi’nin öncülüğünde başlatılmış, cami ve mescitlerden toplanan eserler birinci olarak Evkaf-ı İslamiye Müzesi’nde (bugünkü Türk ve İslam Yapıtları Müzesinde) sergilenmeye başlanmıştır. Bugün Türkiye’nin çeşitli vilayetlerinde açılan ve içinde ortak kültür mirasımız olan teberrukat eşyalarının bulunduğu “Vakıf Müzeleri” kültürel ve sanatsal mirasımızın korunmasına ve tanıtılmasına, manevi hassaslığın artırılmasına katkı sağlamaktadır. Genel Müdürlüğümüzce ülkemizin dört bir yanında ve yurtdışında vakıf kültür mirasımızla ilgili olarak çok istikametli çalışmalar sürdürülmektedir. Bilimsel tekniklerle yapıtların projelendirme ve onarım uygulamaları yapılmaktadır. Beyazıt Camii, Fethiye Camii’nin onarımları tamamlanarak ibadete açılmıştır. UNESCO Dünya Kültür Mirası Alanındaki Ayasofya, Kariye, Sultanahmet Mescitlerinde çalışmalarımıza devam etmekteyiz.
Vakıflar Genel Müdürlüğü mensupları olarak geçmiş ile gelecek ortasında köprü görevi görürken müdafaa ve onarım alanındaki tüm paydaşların katkılarını önemsiyor, restorasyon çalışmalarımızda ulusal ve milletlerarası pek çok kamu kurum ve kuruluşları, üniversitelerimiz ve özel dal ile eşgüdümlü halde çalışmalarımızı devam ettiriyoruz. Bu pahalı beraberlik ortamının oluşmasını sağlayan Heritage İstanbul Milletlerarası Onarım, Arkeoloji, Müzecilik Teknolojileri Fuarı ve Konferansında emeği geçen herkese ve çok değerli iştirakçilere teşekkür ediyor, muvaffakiyetler diliyorum.”
İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür Varlıkları Dairesi Başkanlığı ismine toplantıya katılan Ali Şafak Özdemir: “İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür Varlıkları Dairesi Başkanlığı olarak, Türkiye’de kültürel mirasla ilgili birbirinden pahalı kurumları bir ortaya getiren, kültürel miras şuurunun artmasını vazife edinen Heritage İstanbul’un bir paydaşı olmaktan memnunluk duyuyoruz. İstanbul üzere eşi gibisi olmayan tarihi bir kentin korunması ve tamiriyle ilgili sorumluluğumuzun şuuruyla çalışmalarımızı sürdürüyoruz. İstanbul’daki kültürel mirasımızı araştırarak, belgeleyerek, gerçek potansiyelini kayıt altına alarak görünür kılmak için çalışıyoruz. Kültürel mirasımızı kimliğini yitirmeden, günlük hayatımızda ne kadar göz önünde tutabilirsek, o kadar korunmasını sağlamış olacağımızı düşünüyoruz.
İstanbul’a olan derin sevgimizle çıktığımız bu yolda, çıkmaz bir sokakta silinmeye yüz tutan kör çeşmeden, yıkılmaya başlamış ahşap bir yapıya kadar İstanbul’un hafızasında yer eden kültür varlıklarımızı, İstanbul’a tekrar kazandırmak için uzman takımımız ve akademisyenlerle, lakin en değerlisi İstanbullularla birlikte çalışmalarımızı yürütüyoruz. Daire Başkanlığımız bünyesinde bulunan tüm müdürlüklerimizle, kent kimliği ve hafızası ortasındaki bağı güçlendirmeyi, kent ve kentliler ortasındaki alakayı muhafazayı hedefliyoruz.
Kültürel Miras Müdafaa Müdürlüğümüzde çalışma arkadaşlarımızla kenti santim santim tarayarak kent envanteri çıkarıyoruz. 35 bin taşınmaz kültür varlığı için oluşturulmuş envanterleme kapsamında, tescilsiz yapıların tescillenmesine yönelik çalışmalar sürdürüyoruz. “Kent Belleği” çalışmalarımızla toplumsal hafızada yer etmiş alanlarda araştırmalar yürütüyoruz. Kent envanterinin sadece yapı ölçeğinde olmadığının şuuruyla, somut olmayan kültürel mirasımız için araştırmalarımızı sürdürüyoruz. Koruma Uygulama ve Kontrol Müdürlüğümüzle tarihi kent merkezlerindeki uygulamaları, müdafaa maksadıyla kullanım istikrarını de gözeterek kontroller yapıyoruz. Konservasyon laboratuvarı, ahşap ve taş atölyeleriyle materyal tahlilleri yapıyoruz. Toplam altı bölge, 32 ilçede tarihi yapıların kontrol faaliyetlerini yürütüyoruz.
Kültür Varlıkları Projeler Müdürlüğümüzle İBB mülkiyetinde kalan çok sayıda tarihi alanda, onarım uygulama, projelendirme, kültürel alan tasarımı ve konsept müzelere yönelik çalışmalar yürüterek, somut ve somut olmayan mirasımıza sahip çıkıyoruz. 1985 yılından beri Unesco miras listesinde bulunan Kara Surları’nda onarım çalışmaları yürütüyoruz. Çeşitli etaplarda yürüttüğümüz onarım çalışmaları ile Kara Surları’nın yok olmasının önüne geçerek, 20 tehlikeli burcu tamamlamayı hedefliyoruz. Tekrar dünya kültür mirası listesinde yer alan Sultanahmet ve etrafında bulunan 1.600 yaşındaki Bukoleon Sarayı’nda kapsamlı onarım yürütüyoruz. Bir birinci niteliğinde olan, Osmanlı Periyodunu kapsayan arkeoloji çalışmamızla Karyağdı Baba Tekkesi’nin özgün vücut duvarlarını ortaya çıkardık ve hazırladığımız onarım projesiyle tekkeyi gelecek kuşaklara aktarmayı hedefliyoruz. 1912’den beri Yeditepeli İstanbul’un 7. Zirvesinde kente tanıklık eden Bulgur Palas, artık İstanbul Büyükşehir Belediyesi mülkiyetinde… Böylece İstanbul’un kültürel hayatına çok değerli bir yapı kazandırmış olduk. Üzerinde çalıştığımız yeni projelerimizle İstanbul’a Kent Müzesi, Tasavvuf Müzesi, Sanat Müzesi gibi birçok müze kazandıracağız. 2019 Aralık ayında kurduğumuz İBB Miras ekipleriyle 14 ilçe, 18 rota ve 1.200 başka noktada cami, tarihi çeşme, türbe ve hazirelerin günlük bakım ve paklığını gerçekleştiriyoruz. Yalnızca 2020 yılında 40 çeşmenin onarımını İBB Mirasekibi marifetiyle tamamladık. Kütüphane ve Müzeler Müdürlüğümüz bünyesinde gösterdiğimiz çeşitli koleksiyon çalışmalarıyla eş vakitli olarak, dezavantajlı mahallelerde kütüphane kurma projemizi süratle yürütüyoruz. Son bir yılda 12 yeni jenerasyon kütüphaneyi hayata geçirdik. Atatürk Kitaplığıyla birlikte, toplam 33 kütüphane, yedi müze ve birçok stant salonumuzla İstanbul’a hizmet veriyoruz. Bellini’ nin resmettiği, Fatih Sultan Mehmed’ in 540 yıllık Rönesans portresi “Fatih ve Şehzadesi” tablosunu satın alarak, Kanuni Sultan Süleyman‘ın portresinin ise eser alıcısı tarafından İBB’ ye bağışlanmasıyla, İstanbul’a iki bedelli eser kazandırdık.
Atatürk Kitaplığında Ekim 2021’den itibaren sürat verdiğimiz yayıncılık, etkinlikler, dijital ve mekânsal düzenleme çalışmalarıyla kapsamlı bir dönüşüm süreci yaşıyoruz. Atatürk Kitaplığı, İstanbul’un bir kent yeri olarak belleğini kaydettiği üzere; yazma yapıtlardan kartpostallara, haritalardan vadeli yayınlara koleksiyonunda yer alan 500 binden fazla yapıtla kültürel mirasın taşıyıcısı olma misyonunu, kamusal hizmet gayesiyle bütünleştiriyor. Bilgiye erişimin bir kamusal hak olduğu inancından hareketle 1976 yılından beri İstanbullulara kapılarını açan Atatürk Kitaplığı, dönüşüm süreci sonunda tıpkı evvelce olduğu üzere İstanbul’un kültürel ve entelektüel odağı olma niteliğini tekrar kazanmış olacak. Kütüphane ve Müzeler Müdürlüğü tarafından yayımlanan nitelikli eserler, iki ayda bir dijital ve matbu olarak kullanıcılarımızla buluşacak olan bülten çalışmamız ve Ekim 2021 itibariyle ağır bir takvimle hayata geçirdiğimiz etkinlikler, dönüşümün sacayağını oluşturuyorlar. Yuvarlak masa toplantılarından stantlara, seminerlerden tez sunumlarına, söyleşilerden atölyelere farklı formatlarda sayısız aktifliğe mesken sahipliği yapan Atatürk Kitaplığı’nın, hem tarihî birikimini ve arşivini, hem de dönüşümle birlikte değişen çehresini Heritage İstanbul’da iştirakçilerle paylaşacağız. Atatürk Kitaplığı’nın sadece kendi arşivine değil, İstanbul kent belleğini tüm taraflarıyla kaydeden birçok kurumsal ve özel arşive verdiği kıymetin göstergesi bir müddettir yaptığı Arşiv ve Bellek Seminerleri’ dir. Atatürk Kitaplığı aktiflikleri kapsamında şu ana dek 12 konuşmayı içeren bu seri, belleğe sahip çıkmanın ve arşivin kendisinin başlı başına bir eyleme biçimi olduğu fikrinden hareket ediyor. Bu fikrin Heritage İstanbul’un tematik başlıkları ile ilişkiselliği, Kültürel Miras Sohbetleri kapsamındaki etkinliklerimizden birinin de bu izlek dâhilinde planlanmasının sebebidir. Heritage İstanbul’da 13 Mayıs günü saat 13.00-14.00 ortasında gerçekleştireceğimiz “Arşivler Neyi Iskalıyor?” başlıklı aktiflikte Tuba Çavdar Karatepe ve Engin Yılmaz’la birlikte arşivlere eleştirel bir bakış geliştirerek eksikleri, boşlukları tespit etmeyi ve bir harekete biçimi olarak arşive güç kazandıracak yaklaşımları tartışmayı amaçlıyoruz.
Yaşadığımız dönüşümün, yaptığımız yayın faaliyetleriyle somutlaştığını düşündüğümüzde, Kültürel Miras Sohbetleri kapsamında yaptığımız başka etkinliğimizin oturduğu tabanı anlamak kolaylaşıyor. Kütüphane ve Müzeler Müdürlüğü tarafından yayımlanan “Balyanlar: Osmanlı Mimarlığı ve Balyan Arşivi” kitabı vesilesiyle Heritage İstanbul’da 19. yüzyılın kültür ve mimarlık tarihini tartışmayı, bir kültürel miras pahası olarak Balyanlar’ı ele almayı hedefliyoruz. Bu çerçevede 12 Mayıs günü 11.00 ila 12.30 ortasında gerçekleştirilecek olan “Osmanlı Mimarlığı’nda Balyanlar” başlıklı söyleşide Elmon Hançer ve İzzet Umut Çelik ile birlikte Balyanlar’ın toplumsal hafızamızdaki yerini içeren bir tartışma yürütmeyi amaçlıyoruz. Son olarak Heritage İstanbul’da Atatürk Kitaplığı standında uygulamalı bir çalışma olan kâğıt onarımı atölye çalışması planlıyoruz. İstanbul eşi gibisi olmayan bir şehir… Bu eşsizliği, insanın varlığı ile gelişen çok katmanlı ve çok kültürlü yapısı oluşturuyor. Bu nedenle; kültüre hürmetin, beşere saygıyı doğuracağı inancı ile çalışmalarımıza devam ediyoruz. Kültürel mirası korumak ve yaşatmak üzere yaptığımız bütün çalışmalarımızda faal vazife alan, gaye ve amaçlarımızı emekleriyle hayata geçiren Kültür Varlıkları Daire’sinde fedakârca çalışan tüm mesai arkadaşlarıma bir defa de sizlerin huzurunda teşekkür ediyorum. 11-12-13 Mayıs’ta Heritage İstanbul’da İBB Miras ve Atatürk Kitaplığı standlarında buluşmak dileğiyle hepinizi hürmetle selamlıyorum.” kelamlarına yer verdi.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
