Sağlık-Sen İzmir 2 Nolu Şube Lideri Ekrem Özdemir, sıhhatte yaşanan sorun ve badirelerin devam etmesinin sıhhat sisteminin geleceği ismine kıymetli riskler içerdiğini vurguladı.
Sağlık-Sen İzmir 2 Nolu Şube Lideri Ekrem Özdemir, yazılı bir basın açıklaması yaparak hem 14 Mart tıp bayramını kutladı hem de sıhhatte yaşanan sorun ve tahlil tekliflerini paylaştı.
Özdemir, “Sağlık çalışanları; çok iş yükü, fiyat adaletsizliği, sistemsiz ve uzun çalışma mühletleri, malpraktis ve şiddet üzere meselelerle uzunca bir vakitten beri çaba ediyor. Bunun yanında, pandemi ile iş yükü kat be kat artan sıhhat çalışanları, insanımıza şifa dağıtmak için insanüstü bir uğraşla çalıştı ve hala de bu formda çalışmaktadır. Şunu net bir formda söz edebiliriz ki salgın bizlere ülkemizde kısıtlı insan gücü ile yüksek seviyede sıhhat hizmeti sunulduğunu gösterdi. Elbette bu sıhhat çalışanlarının üstün fedakarlığıyla oldu. Lakin gelinen son noktada, bunun bu biçimde sürdürülebilir olmadığı açıkça ortada. Bugün kamuda vazifeli başta tabipler olmak üzere sıhhat çalışanları tek tek istifa etmekte, sıhhat hizmetlerinin sunumunda kıymetli ezalar yaşanmaktadır. Meselelerin ve meşakkatlerin devam etmesi Türkiye “sağlık sisteminin” geleceği ismine kıymetli riskler içermektedir. Sıhhat çalışanlarının sıkıntılarının temelinde istihdam yetersizliğinin kıymetli rol oynadığı ise bilinen bir gerçektir. Bu sorun, fiyat yetersizliği ve adaletsizliği ile desteklendiğinde ise içinden çıkılmaz bir hale dönüşmektedir. Buna rağmen başta tabipler olmak üzere sıhhat işçileri devayı özel bölüme yahut yurt dışına gitmekte bulmaktadır” dedi.
Özdemir açıklamasında şu tabirlere yer verdi:
“Ülkemizdeki sıhhat hizmetindeki istihdam yetersizliğini daha düzgün anlatabilmek ismine; tabibe müracaat sayısı çabucak hemen ülkemizle birebir olan Almanya ile bir kıyaslama yapmak istiyorum.
Almanya’nın Türkiye’ye nazaran hemşire ve ebe sayısı yaklaşık 4.4, doktor sayısı ise yaklaşık 2.2 kat daha fazladır. Bu demektir ki, Türkiye’de hemşire ve ebeler 4.4, doktorlar ise 2.2 kat daha fazla çalışmaktadırlar. Emsal durum öteki sıhhat işçisi için de geçerlidir. Ayrıyeten, ülkemiz hemşire ve ebe sayısı bakımdan AB ve OECD ülkeleri ortasında son sırada yer almaktadır.
Bu datalar Türkiye’nin mevcut sıhhat işçisi kapasitesinin memleketler arası standartların hayli altında olduğunu net bir biçimde göstermektedir. Unutulmamalıdır ki sıhhatte istihdam yetersizliğinin getirdiği sorunlar beraberinde sıhhat hizmet sunumunu da olumsuz etkilemektedir. Bu noktada, nitelikli sıhhat hizmetinin sürdürülmesi için istihdamın artırılmasına yönelik siyasetlerin bir an evvel hayata geçirilmesi gerekmektedir.
Ayrıca son iki yılda 62 bin sıhhat çalışanı istihdamı gerçekleştirilmiş olmasına karşın kimi branşlarda sıhhat çalışanı sayısının yaklaşık 5600 kişi azaldığı görülüyor. Vakti gelen emekli oluyor fırsatını bulan diğer kuruma geçiyor. Bunun en kıymetli nedeni çalışma müddetlerinin uzunluğu ve iş yoğunluğudur.
Her fırsatta ve her platformda lisana getirdiğimiz sistemli aralıklarla her yıl 60-70 bin sıhhat çalışanı istihdamı yapılması gerekliliğini buradan bir kere daha yineliyoruz.
Hekimler, tabiatı gereği sıhhat hizmetlerinin omurgasını teşkil etmektedir. Her branştaki çalışanlar üzere doktorların de birtakım meseleleri bulunmaktadır. Kamuda hastanelerindeki istifalar ile bu sıkıntılar bir sefer daha gündeme gelmiş olsa da sıkıntıların temeli birkaç yılla sonlu değildir.
Sorunlar tıpkı öbür sıhhat işçilerinde olduğu üzere çok iş yükü, sistemsiz ve uzun çalışma mühletleri, fiyat adaletsizliği, malpraktis ve şiddet üzere meselelerden oluşmaktadır.
Yapmış olduğumuz çalıştaylar, saha incelemeleri ve anketlerle bu durum çok net bir halde ortaya konmuştur.
Bu sıkıntılar karşısında bir arayış içine giren tabipler devayı büyük ölçüde özel hastanelere geçişte bulmaktadır. Elbette yurt dışına gidenler de olmaktadır.
Ancak tabiplerin bu tercihini “kaçış” olarak kıymetlendirmek hakikat değildir. Bu durum büsbütün daha uygun kurallarda ve daha inançlı ortamda çalışma isteğinin bir sonucudur.
Durumun bu noktaya geleceğini aylar, hatta yıllar öncesinden tabir ettik. Ne yazık ki sıkıntıların üzerine kararlılıkla gidilmedi.
Gelinen noktada ise Sıhhat Bakanı Sayın Fahrettin Koca’nın ve Adalet Bakanı Sayın Bekir Bozdağ’ın ‘Sağlık Çalışanlarının Hukuken Korunması Sempozyumu’nda şiddet ve malpraktise bağlı tazminat sıkıntısının giderilmesine dair yapmış oldukları açıklamaları manalı ve yerinde buluyoruz.
Sözde kalmayıp icraata dönüşmesi süreci dikkatle takip edeceğiz.
Sağlık Bakanı Sayın Fahrettin Koca’nın bir haber ajansına yapmış olduğu açıklamada kendisi dahil dört bakanın görevlendirildiğini ve tüm sıhhat çalışanlarının haklarının teslim edileceği bir 14 Mart tıp bayramı kutlanacağına dair kelamlarının yerde kalmamasını temenni ediyoruz.
Ülkemizdeki sıhhatte yetişmiş insan gücünü kaybetmemek ve nitelikli sıhhat hizmetinin sürdürülebilirliğini sağlamak ismine “Bulma ve Tutma Stratejisi” geliştirilmesini önermekteyiz.
Bu stratejimizin ayrıntılarını raporumuzda görebilirsiniz. Salgın süreci, sıhhat hizmetlerinin değerini hepimize bir kez daha göstermiştir. O nedenle, bu süreçten de dersler çıkararak sıhhat sisteminin yükünü kaldıracak daha çok sıhhat çalışanın istihdam edilmesi gerektiğine inanıyoruz.
Elbette tek başına istihdam kâfi değildir. Başta tabipler olmak üzere tüm çalışanların bilhassa fiyat noktasında bir sorunu olmamalıdır.
Raporumuzda evvel çıkan birtakım tahlil tekliflerini sizlerle paylaşmak istiyorum.
– Türkiye’nin nüfus durumu ve hizmet potansiyeli dikkate alınarak sıhhatte insan gücü istihdamı artırılmalıdır.
– Sıhhat işçilerinin motivasyonlarının ve iş doyumlarının arttırılması ve istifa sayılarının azaltılması ismine ekonomik özlük hakları ve toplumsal hakları özel kesim ile rekabet edecek formda güçlendirilmelidir. Çalışanların artan iş yüklerinin azaltılması hedefiyle mevcut işleyiş kapsamlı bir biçimde ele alınarak gerekli müdahaleler yapılmalıdır
– Tabip işgücünden verimli formda istifade edilebilmesi için makul ve kabul edilebilir fiyat seviyesinin sağlanmasına ait gerekli düzenlemeler ivedilikle yapılmalıdır.
– Sabit ek ödemeler 2,5 kat arttırılmalı, merkezi bütçeden ödenerek hastane bütçesinden ödemeye son verilmelidir.
– Hala Sıhhat Bakanlığı sıhhat tesislerinde uygulanan performans sisteminin rehabilite edilmesi ve tekrar düzenlenmesi gerekmektedir.
– Doktorların ve de öbür sıhhat çalışanlarının maruz kaldığı mobbing olgusunun azaltılması için gerekli tahliller üretilmelidir. SABİM ve CİMER‟e ilişkin şikayetlerin Mobbing emelli kullanılmasının önüne geçecek önlemler alınmalı, yapılan şikayetler ön elemeden geçirilmeden ya da doğruluğu katılaşmadan direkt sıhhat çalışanlarına soruşturma açılarak sürece alınmamalıdır.
– Malpraktis davalarının getirdiği tazminat ödemelerine karşı tüm sıhhat çalışanları tam muhafaza altına alınmalıdır.
– Kamuda çalışan doktorların mesai saatlerindeki hizmetlerinde etkililiği sağlamak kaydıyla, mesai dışı çalışmaları ile ilgili kısıtlamaların azaltılması yahut kaldırılması düşünülmelidir.
– Sıhhat hizmetine müracaattaki aşırılıklar denetim altına alınmalı ve tabip hemşire üzere sıhhat çalışanlarından insanüstü bir performans beklemek yerine verimliliğin temel alındığı çalışma standartları belirlenmelidir.
– İstihdam sorununun önüne geçebilmek ismine tıp fakültelerinin kontenjanları arttırılmalıdır.
– Hemşire ve ebe eksikliğini gidermek ismine bu alanda daha çok istihdam sağlanmalıdır.
– Tıbbi sekreterden uzman tabibe kadar bütün sıhhat meslek profesyonellerinin istikrarlı bir biçimde istihdamı sağlanmalı, gelişmiş ülkelerdeki sayılarla kıyaslanarak kısa, orta ve uzun vadeli bir istihdam siyaseti geliştirilmelidir.
– Hususa ait yasal düzenlemeler gözden geçirilerek şiddet uygulayanlara daha faal ve caydırıcı cezalar verilmelidir.
– Şiddet olaylarının sıhhat kurumlarında izlenmesi, kıymetlendirilmesi, hadiseye mahsus tahlil teklifleri getirilmesine yönelik olarak meslek profesyonelleri istihdamı (sosyolog, toplumsal çalışmacı, psikolog vb.) sağlanmalı ve bu nitelikte meslek profesyonelleri idaresinde Daire Başkanlığı seviyesinde idari bir yapı oluşturulmalıdır.
Sağlık sistemimizi yarınlara taşıyacak bu ve emsal tahlil tekliflerimizin bir an evvel hayata geçirilmesi isteğindeyiz.
Kuruluş gayemiz de uğraşımız de sıhhat işçilerinin meselelerini ortadan kaldırıp, mali ve özlük haklarının uygunlaştırılması içindir.
Mücadelemizi sonuna kadar sürdürmekte kararlıyız.
Bu his ve kanılarla, tüm sıhhat işçilerinin 14 Mart Tıp Bayramı’nı tebrik ediyorum. Bayramlarını bayram üzere kutlamak isteyen sıhhat çalışanlarının, 14 Mart günü alacakları haberlerle yüzlerinin gülmesini temenni ediyoruz.”
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
