EY, toplumsal medya, taşınabilir ve bulut teknolojilerinden sonra teknoloji tecrübesinin bir sonraki hududu olarak tanımlanan metaverse’ün gelecek rotasında belirleyici olacak beş kritik soruya dikkat çekiyor.
Metaverse, tıpkı taşınabilir internetin yükselişine benzeri halde, şirketlerin müşteri iştiraki, marka şuuru oluşturma, eser geliştirme, inovasyon ve nihayetinde tüm iş modellerine yönelik yaklaşımlarında radikal değişimler getirebilir.
Uluslararası kontrol ve danışmanlık şirketi EY (Ernst & Young) fizikî ve dijital dünyanın bugüne kadarki en büyük birlikteliği olmaya aday olan ve yeni bir teknolojik atılımın eşiğini temsil eden metaverse’ün heyecan verici fırsatların yanı sıra bir grup kritik riskler ve zorluklar da içerdiğine dikkat çekti.
EY tarafından yapılan değerlendirmeyi içeren yayında bundan evvelki toplumsal, taşınabilir ve bulut teknolojileri üzere, metaverse’ün de insan tecrübesini birçok istikametten dönüştürebilecek potansiyele sahip olduğunun altı çiziliyor.
Metaverse, insanların dijital avatarları aracılığıyla objelerle, etrafla ve birbirleriyle etkileşime girdiği, paylaşımlı, kalıcı ve üç boyutlu bir sanal ortamı söz ediyor. İnternetin dönüşümünde büyük rol alması beklenen metaverse’ün, yakın gelecekte sanayileri, ekonomileri, toplumları, günlük hayatı temelden ve tekrar yapılandırabilecek teknolojilerden biri olması bekleniyor.
Metaverse, gerçek bir fizikî varlık olmaksızın dokunsal ve duyusal olarak kullanıcıya ‘orada olma’ hissi verecek bir tecrübe vaat ediyor. Sanayiler için de fizikî vakit ve yer kısıtlamalarının dışında, yeni, dönüşümsel fırsatlar sunma potansiyeline sahip.
Henüz emekleme etabında olan metaverse, büyük bir dönüştürücü potansiyele sahip
EY Türkiye Danışmanlık Hizmetleri Kısım Lideri Gökhan Gümüşlü mevzuyla ilgili şu değerlendirmeyi yaptı:
“Metaverse şimdi emekleme kademesinde. Lakin yakın gelecekte yeteneklerimizi geliştirebilecek, temaslarımızı güçlendirebilecek ve etkileşimlerimizi zenginleştirebilecek bir potansiyele sahip olduğunu söyleyebiliriz. Günümüzde oyun sanayisi başta olmak üzere metaverse’ün çeşitli erken sürüm örneklerini görüyoruz. Dünyada olduğu üzere ülkemizde de şirketlerin metaverse’ü manaya ve hazırlıklı olma arayışında olduklarını, deneysel nitelikte kimi adımlar attıklarını görmekteyiz. Son devirde pandeminin de tesiriyle fizikî ve dijitalin süratle yakınsamasını ve tamamlayıcı nitelikteki teknolojilerin gelişmesiyle metaverse’ün hayatın her alanına yayılabileceği tarafında önemli beklentiler mevcut. Metaverse, tıpkı taşınabilir internetin yükselişine misal halde, şirketlerin müşteri iştiraki, marka şuuru oluşturma, eser geliştirme, inovasyon ve nihayetinde tüm iş modellerine yönelik yaklaşımlarında radikal değişimler getirebilir. Metaverse, kamu hizmetleri, eğitim, turizm ve kültürel etkinlikler de dahil olmak üzere daha güçlü etkileşimler için potansiyel taşıdığı üzere, ortaya çıkabilecek çeşitli riskler ve zorluklar da kelam konusu.”
Metaverse’ün rotasını tayin edecek beş kritik soru
EY’a nazaran, insan tecrübesinin bir sonraki hududu olarak da tanımlanan metaverse’ün gelecekteki rotasında belirleyici olacak beş soru şöyle sıralanıyor:
1. Metaverse işletmeleri ve iş süreçlerini nasıl dönüştürecek?
Yakınsayan teknolojiler metaverse’e giden yolu açarken, büsbütün ilişkili, üç boyutlu sürükleyici tecrübeler, sanayiler için varlıklı bir fırsat ortamı oluşturacak. Bu da işletmeler için “metaverse’e vaktinde hazır olmak için bugün hangi stratejik yatırımları yapmak gerekir?” sorusunu gündeme getiriyor. Metaverse’ün müşteri etkileşimi için en önemli ortam haline gelebilmesinde şimdi vakte muhtaçlık olsa da işletmelerin bunu kısa ve uzun vadeli maksatlarına dahil etmeye şimdiden başlamaları gerekiyor.
Metaverse yeni pazarlar, yeni müşteri tercihleri, inovasyon modelleri, yetenek idaresi ve yeni iş modellerinin yanı sıra orijinal bir rekabet alanı manasına da geliyor.
2. Düzenleyiciler metaverse’e ne kadar hazır?
Hâlihazırda düzenleyiciler, mevcut dijital teknolojilerin olumsuz çıktılarını yönetmekle daha fazla meşguller. Şahsî bilgilerin toplanması, mahremiyet, “deep fake” üzere şiddetli başlıklar, toplumu olduğu üzere şirketlerin müşterileri ve çalışanlarıyla nasıl etkileşime girdiğini de değerli ölçüde etkiliyor. Metaverse bu zorlukları büyütürken büyük olasılıkla ortalarına yenilerini de ekleyecek.
Metaverse’e giriş imkanı sağlayacak sanal ve artırılmış gerçeklik aygıtları, etkileşime müsaade vermenin yanında yüz tabirleri, tansiyon, göz hareketleri ve daha birçok şahsî datanın izlenmesine de imkan verecek. Bu da mevcut kanunların ve bilgi düzenlemelerinin, adil erişimden güvenlik, sorumluluk, IP, dijital haklar ve dürüst öz-temsil üzere yeni bahislere kadar çok sayıda başlığın güncellenmesini gerektirecek.
3. Metaverse, tecrübeleri nasıl yine şekillendirecek?
Kullanıcı tecrübesini merkeze almak, günümüzde işletmeler için giderek farklılaştırıcı bir özellik haline geliyor. Metaverse’teki başarılı tecrübeler, yeni müşteri davranışlarını ve beklentilerini anlamaya ve bunlara ahenk sağlamaya bağlı olacak. Ayrıyeten, müşteriler birçok ekosistemi içeren metaverse’ü deneyimlerken, itimat konusu da daha bütüncül bir hale gelecek. Geleceğin en kıymetli teknoloji arayüzü olma yolunda ilerleyen metaverse’ün teknoloji bağımlılığı ve zihin sıhhati üzerindeki muhtemel tesirleri üzerinde de düşünülmesi gerekecek. Bunun markaların müşteri seyahatini tasarlama ve uygulama biçimlerine yönelik tesirlerinin yanı sıra, gelecekte müşteri iştiraki ve sadakatinin nasıl tanımlanacağı sorusu da kıymet kazanacak.
4. Metaverse sürdürülebilirlik için hangi yeni boyutları açacak?
İnsanlığın önündeki en büyük varoluşsal önceliklerden biri olan sürdürülebilirlik, günümüzde şirketlerin ve hükümetlerin gündemlerinde birinci sıralarda yer alıyor. Bu durumda şu sorular öne çıkıyor: Pekala, bu global meseleyle başa çıkmada metaverse nasıl bir rol üstlenebilir? Metaverse, sanal ve dijital dünyaya fizikî dünyadan daha fazla bedel verilmesine neden olursa, böylesi bir durum etrafın daha az önemsenmesine yol açabilir mi?
Diğer yandan, Metaverse’ün teknolojik bir gerçeklik haline gelmesi, yeni ve çok kapsamlı bir altyapıyı da gerektirecek. Eser ve tecrübe tüketiminin büyük ölçüde sanal yahut dijitale kayması, fizikî kaynak tüketimini ve sera gazı emisyonlarını değerli ölçüde etkileyebilir. Bu, potansiyel olarak daha az seyahate yol açabileceği için olumlu bir tablo olsa da, elektrik tüketimini potansiyel olarak artırabileceği de göz önünde bulundurulmalı.
5. Metaverse uygulamaları dünya çapında nasıl gelişecek?
Günümüzde dünyanın farklı yerlerinde farklı kurallara tabi olarak çalışan internet, hâlihazırda epey modüllü bir yapıya dönüşmüş durumda. Teknoloji, global çapta yeni bir rekabet alanı haline geliyor ve metaverse de bir istisna değil. Birlikte çalışabilirliği sağlamak için global ortak standartların ortaya çıkacak olsa da, hükümetlerin metaverse’e tıpkı bugün internete yaptıkları üzere müdahalelerde bulunmaları beklenebilir.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
