Ege Üniversitesi Türk Dünyası Araştırmaları Enstitüsü (TDAE) tarafından “Türk Dünyasında Nevruz” bahisli panel, Türk Dünyası Araştırmaları Enstitüsü Konferans Salonu’nda düzenlendi. Öğrenci ve akademisyenlerin ağır ilgi gösterdiği panelin açılış konuşmasını Türk Dünyası Araştırmaları Enstitüsü Müdür Yardımcısı Prof. Dr. Alimcan İnayet yaptı. Panele konuşmacı olarak Türk Dünyası Araştırmaları Enstitüsü Doktora Öğrencileri Oder Alizade, Avazhan Umarov ve TÖBİR Öğrencisi Almas Dauren katıldı.
Açılış konuşmasında Nevruz’un manasına değinen TDAE Müdür Yardımcısı Prof. Dr. Alimcan İnayet, “Nevruz, tabiatın uyanışını, baharın ve yeni yılın gelişini simgeler. Eski Türklerde ‘yeni gün’ diye kutlanılan Nevruz, atalarımızın; ilah, tabiat ve insan bağıyla ilgili bilgi, birikim ve tecrübelerinin aktarıldığı en canlı örneklerinden birisidir. Yeni kuşaklara; atalarımızın ömür biçimleri, inanç ve fikir sistemleri ve toplumsal bedelleri hakkında bilgi verir. Nevruz, günümüzde Anadolu’da, Türk Cumhuriyetlerinde ve Balkan Türkleri ortasında çeşitli isimlerle anılır. Her yıl 21 Mart’ta kutlanan Nevruz, evvelden yeniye geçilen gündür. Küskünlüğe ve dargınlığa son verilir. Türklerin Ergenekon’dan çıkıp özgürlüğe kavuştuğu gündür. Özgürlük ve bağımsızlık günüdür. Nevruz, Uygur Türkleri için canlanma, yenilenme, kardeşlik, dayanışma, ulusal birlik, barış ve huzur bayramıdır. Nevruz, Türk uzunluklarını birbirine bağlayan bir kültür bağıdır” dedi.
“Nevruz, Türk dünyasının ortak bedellerinden birisidir”
Nevruz’un, toplumun her kesitinden insanı bir ortaya getiren bir bayram olduğundan bahseden Prof. Dr. İnayet, “Nevruz, Türk dünyasının ortak bedellerinden birisidir. Bugün Türk dünyasında sanat, spor, mutfak kültürü ve folklor ile ilgili güçlü ve renkli içeriklerle kutlanmaktadır. Bu bayramın toplumdaki çeşitli kümeleri bir ortaya getirmede, bölge ve dünya barışının tesis edilmesinde son derece tesirli bir güç olduğu ortadadır. Nevruz’u evvelkilerin bize bıraktığı miras temelinde çağımızın bedelleriyle zenginleştirerek, gelecek kuşaklara ulaştırmak durumundayız. Nevruz’un rahmete, huzura, birlik, beraberliğimize ve barışa vesile olmasını dilerim” diye konuştu.
“Nevruz’un Türk bayramı olduğunu anlattık”
Nevruz’un tanıtılmasında TDAE’nin büyük emeği olduğunu vurgulayan öğretim üyesi Prof. Dr. Mehmet Temizkan, “Türk uzunluklarının ortak bayramı olan Nevruz’un anlatılmasına muhtaçlık vardı. Nevruz’un bir Türk bayramı olduğunu anlatmak için İzmir’de gitmediğimiz yerin kalmadığını rahatlıkla söyleyebilirim. Bölge vilayetlerine de davet edilerek Nevruz’u ve Nevruz’un Türk dünyasında nasıl kutlandığını anlatmaya çalıştık. Bunda da başarılı olduğumuzu düşünüyorum. Nevruz’un Türk bayramı olduğu formunda bir kanaat varsa Enstitümüzün bu kanaatin oluşmasında kıymetli katkıları olmuştur” dedi.
Özbekistan, Kazakistan ve Azerbaycan’da Nevruz
Azerbaycan’daki Nevruz kutlamalarına değinen EÜ Türk Dünyası Araştırmaları Enstitüsü Doktora Öğrencisi Oder Alizade, “Azerbaycan’da Nevruz Bayramı resmi tatil olarak kutlanmaktadır. Nevruz kutlamalarında İçerişehir surları önünde Nevruz ateşi yakılarak ateşin üstünden atlanır. Nevruz’da yumurtalar boyanır ve cümbüşler düzenlenir” diye konuştu.
Özbekistan’daki Nevruz gelenekleri hakkında konuşan Doktora Öğrencisi Avazhan Umarov, “Nevruz Bayramı’nda Özbekistan’da da resmi tatil ilan edilir. Özbekistan’daki Nevruz kutlamalarının ilanı evvelden verilir. Nevruz vakti köy meydanlarında halk oyunları oynanır, pehlivanlar güreşir” dedi. Ülkesinde Nevruz devri doğan çocuklara verilen isimlerden bahseden Umarov, “Özbekistan’da erkek bebeklere ‘Nevruz’, kız bebeklere ise ‘Nevruzay’ ya da ‘Bahar’ üzere isimler verilir. Bu gelenek geçmişten bugüne devam ettirilir” diye ekledi.
Kazakistan’daki Nevruz kutlamaları hakkında bilgi veren TÖBİR Öğrencisi Almas Dauren ise “Nevruz çağdaş takvime nazaran ekinoksa denk gelir. Kazakistan’da bu bayram resmi tatildir. Kutlamalar üç gün boyunca sürer. Bayram günü gençler, kentlerde müzikler söyleyerek eğlenir. Köylerde ise çeşitli oyunlar oynanır” dedi.
Panel sonunda Enstitüsü Müdür Yardımcısı Prof. Dr. Alimcan İnayet tarafından konuşmacılara “Teşekkür Belgesi” takdim edildi.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
