Hibrit savaşların yaygınlığı artıyor…
İletişim ve teknolojinin sunduğu imkanları kullanan hibrit savaşlar, hudutlu savaştan çok daha kapsamlı gerçekleşiyor. Hibrit savaşların ‘melez savaş’ olarak isimlendirildiğini belirten Prof. Dr. Havva Kök Arslan, Birinci Dünya Savaşı sırasında İngilizler’in Osmanlı Devleti’ne karşı faaliyetlerinin hibrit savaşın izlerini taşıdığını söyledi. Prof. Dr. Havva Kök Arslan, “Rusya’nın Ukrayna’ya karşı uyguladığı askeri operasyonlar, Ukrayna hükümetini yıldırma ve yıpratma siyasetleri da hibrit savaş olarak kıymetlendirilebilir.” dedi.
Üsküdar Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Siyaset Bilimi ve Milletlerarası Münasebetler İngilizce Kısım Lideri Prof. Dr. Havva Kök Arslan, uzak ve yakın tarihte örnekleri olan hibrit savaşlar ile ilgili değerlendirmelerde bulundu.
Hibrit savaşlar ‘melez savaş’ olarak adlandırılıyor
Hibrit savaşların ‘melez savaş’ olarak da isimlendirildiğini belirten Prof. Dr. Havva Kök Arslan, “Hibrit savaş, farklı düşünürler tarafından farklı biçimlerde tanımlanıyor. Bunu yeni bir kavram olarak ele alan düşünürler, hibrit savaşı sistemsiz ve sistemli güçlerin birlikte kullanımı olarak tanımlarken kimi düşünürler de onu asimetrik savaş olarak kıymetlendirme eğilimindedirler. Asimetrik savaşta hiçbir devlete bağlı olamayan sistemsiz silahlı kümeleri güçsüz olan aktörlerdir ve güçlü olan aktöre kendi gücünden ve potansiyelinden daha fazla hasar vermeyi hedeflerler.” dedi.
Sınırlı savaşlara nazaran çok daha kapsamlı oluyor
Prof. Dr. Havva Kök Arslan, hibrit savaşların sonlu savaşlar olarak da düşünülebildiğini söyledi ve kelamlarına şöyle devam etti:
“Devletler sonlu savaşlarda olduğu üzere hibrit savaşlarda da topyekün birbirleriyle çarpışmıyorlar. Ancak hibrit savaş, hudutlu savaştan çok daha kapsamlıdır ve askeri gücün önceliği yerini öbür araçlara bırakmaktadır. Genel olarak hibrit savaşlar, bağlantı ve teknolojinin sunduğu toplumsal, siyasi, askeri, ekonomik ve gibisi fırsatlardan yararlanan sistemsiz ve sistemli güçlerin, sivil ve askeri öğelerin, klâsik ve çağdaş stratejilerin, şiddet içermeyen ve şiddet içeren yolların birlikte uygulanmasıdır. Yani hibrit savaşlar, klâsik kapasitelerin, sistemsiz taktik ve oluşumların yanı sıra terör hareketleri, rastgele şiddet, güç ve toplumda karışıklık oluşturma üzere savaş tekniklerini içeriyor.”
Hibrit savaşların yaygınlığı artıyor
Hibrit savaşın yeni bir kavramlaştırma olmasına karşın tarih boyunca çeşitli savaşlarda yaygın olarak tercih edildiğine dikkat çeken Prof. Dr. Havva Kök Arslan, “Birinci Dünya Savaşı sırasında İngilizler’in Osmanlı Devleti’ne karşı faaliyetleri, Amerikan kolonilerinin Amerikan iç savaşı sırasında kullandığı taktikler, Irak ve Afganistan savaşlarında uygulanan stratejiler, hibrit savaşın izlerini taşıyor. Gelişen teknolojiyle birlikte savaş taktiklerinin etkililiği ve çeşitliliği artıyor. Bu da hibrit savaşların yaygınlığının artmasına neden oluyor. Hibrit savaşta karma kuvvetlerle karma stratejilerin tıpkı anda kullanılması, onu tesirli bir usul haline getiriyor.” sözlerini kullandı.
Ukrayna hükümetine yıldırma siyaseti uygulanıyor
Prof. Dr. Havva Kök Arslan, günümüzde hibrit tehditlerin çok geniş bir yelpazede terör ve korsanlık faaliyetlerini, göç ve etnik çatışmaları da kapsadığını söyledi ve kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Hibrit savaşta bu hibrit tehditler, düşman aktör tarafından kasıtlı olarak siyasi emellerine ulaşmak için kullanılmaktadır. Bu bağlamda örneğin Rusya’nın Ukrayna’ya karşı uyguladığı askeri operasyonlar, Ukrayna hükümetini yıldırma ve yıpratma siyasetleri da hibrit savaş olarak kıymetlendirilebilir. Rusya’nın uzun yıllardır uyguladığı ‘maskirovka’ yani yanıltma ve gizleme stratejisi; ağır propaganda, fizikî güç kullanma tehdidi ve şiddet içermeyen başka sistemleri kapsıyor. Bu strateji, savaşın tanımlanabilmesini zorlaştırırken, maksat ülkeye yapılan tacizleri görünmez kılıyor. Öteki yandan hibrit savaş kavramı, bu usul taktikleri kendi alanına dahil ederek çağdaş savaşın tarifini genişletiyor.”
Hedef devlet işgale daha açık hale geliyor
Savaşla barış ortasındaki çizgiyi muğlaklaştıran hibrit savaşların birtakım şiddet barındırmayan formülleri nedeniyle de epeyce tesirli olduğunu belirten Prof. Dr. Havva Kök Arslan, “Bu savaşların verdiği toplumsal, ekonomik ve siyasi ziyanlar sıcak savaşlardan geri kalmıyor. Bu yüzden yer yer bu şiddet içermeyen taktikler, askeri taktiklerden daha çok tercih ediliyor. Ancak her vakit askeri güç kullanma tehdidi de bulunuyor. Gaye ülkedeki ‘insani yardım’ ismi altında yürütülen faaliyetler, hareketlerin zımnî bir askeri kuvvetle desteklenerek sivil muhalif protesto faaliyetlerinin propaganda, bağlantı, istihbarat, ruhsal, ekonomik ve politik araçlarla birlikte kullanımı, bu savaş çeşidini daha da tesirli hale getiriyor. Sonuçta istikrarsızlaşan ve her manada zayıflayan amaç devlet, işgale ve manipülasyona daha açık hale geliyor.” Tabirlerini kullandı.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
