Siber güvenlikte dünya önderi ESET, teknoloji ve yapay zekanın gelişmesi ile birlikte büyüyen lakin farkına varamadığımız riskli bir alana dikkat çekti.
Çevrimiçi davranışlarla ilişkili zihinsel sıhhat sıkıntıları düşünüldüğünde akla birinci gelen siber zorbalık olsa da çok daha ürkütücü diğer bir tasa konusu daha var; erişim. Arama motorları, siber zorbalık kadar olmasa da ziyanlı olma potansiyeline sahip. Daha fazla ve görünüşte daima yenilenen içeriğe sahip kaynaklara kolay erişim sağlıyor. Arama motorları, şahsî bilgisayarlar ve internet tabiatı gereği makus değil, lakin dikkatli olmayı gerektiriyor.
Bilgi süreçteki en büyük ilerleme alanlarından biri arama motoru algoritmaları olsa da en çok kaygı duymamız gereken problemlerden kimilerinin kökleri de bu algoritmalardadır. Arama motorlarının daha fazla kullanılmasıyla, arama motorlarının dizaynları büyük ölçüde derin öğrenme, pozisyon ve daha fazla bilgi sürece gücü etrafında gelişti. Bu kombinasyon onları daha güçlü hale getirerek kullanıcıların istedikleri içeriği bulmasını kolaylaştırdı. Lakin, istenmeyen yahut ziyanlı içeriğin görüntülenme yahut sorgulanma ve potansiyel olarak kullanıcıyı rahatsız etme mümkünlüğünü da artırdı. Bugün Google üzere çağdaş arama motorları artık kendi kendini optimize ediyor.
Çoğu çocuk olan kullanıcılar, tüm web’i her vakit ellerinin altında bulunduruyor. Bu, tıpkı vakitte uygunsuz yahut ziyanlı içeriğe erişme yahut bu içeriği alma potansiyelinin de çok yüksek olduğu manasına geliyor. İnternet çeşitli kümelere ve topluluklara bir ortaya gelme ve tesirlerini düzgün ve makûs istikamette ölçeklendirme fırsatı veren geniş bir yerdir.
Yakınınızdaki kütüphane değil
Bir data öbür bir dataya yönlendirebilir ve reşit olmayan bir çocuk yahut bir yetişkin, kendisi için ziyanlı olabilecek içeriğe rastlayabilir, bu türlü bir içerikle ilgilenebilir yahut bu içeriği kasıtlı olarak görüntüleyebilir. Bu, birinci arama motorlarının ortaya çıkmasından beri var olan bir sıkıntıdır. Ama bu sorun, riskli içerik toplumsal medyada, çevrim içi forumlarda, web sitelerinde ve reklamlarda kolay kolay bulunabildiği için giderek büyüdü.
Kullanıcılara daha âlâ hizmet verebilmek için arama motorları ve toplumsal medya, varsayıma dayalı aramayı kullanmaya ve bundan para kazanmaya başladı; bu nedenle, arama motorlarının kullandığı algoritmalar aranan içeriği bulmanın yanı sıra tekliflerde de bulunmaya başladı. Büyük toplumsal platformlar ve arama şirketleri, bu gelişmeleri örneğin reklamlar yoluyla kâr sağlamak ve tıpkı vakitte (yapay olarak) ilgi alanlarını genişletme potansiyeline sahip kullanıcıları “beslemek” için kullanır. Bu formda, arama davranışı, kullanıcılara “sizin için” yahut “önerilen” sayfalarla ilgili bilgi verir. Bu durum bilhassa ilgi alanları ve kişilikleri tam olarak oluşmamış olan çocuklar ve genç yetişkinler, için sorun olabilir. Bu model tıpkı vakitte çocukların ve ilgi alanlarının, o sırada ve ileride paraya dönüştürme için kullanılmasına neden olur.
Ebeveynler tehlikenin farkında olmalı
Ebeveynler ve eğitimciler, reşit olmayan çocukları çevrim içi ortamda bekleyen tehlikelerin farkında olmalı ve onlara yardımcı olacak kadar eğitimli olmalıdır. Toplumsal sıkıntılar ve teknoloji, durdurulması güç olduğu bir noktaya geldi. Algoritmalar, kullanıcılara hoşlanabileceklerini ve etkileşimde bulunabileceklerini hesapladıkları içeriği getirmek için durmaksızın çalışıyor. Bu nedenle çocukları, şimdi reşit olmayanları ve kendimizi korumak için çok dikkatli olmalıyız.
Tehlikenin önüne nasıl geçilebilir
Çocuklar internette vakit geçirirken büsbütün kontrolsüz kalmamalılar. Çocukların çevrimiçi davranışlarını Ebeveyn Denetim araçları ile takip edebilirsiniz. Çocuğunuzun muhakkak uygulamalara ve web sitelerine ne kadar mühletle erişebileceğine ait kurallar getirmenin yanı sıra PC’ler ve misal biçimde taşınabilir aygıtlar için makul içerik çeşitlerini ve URL’leri de engelleyebilirsiniz.
ESET Smart Security Premium’da bulunan ESET Parental Control’ün en âlâ özelliklerinden biri ‘Web Koruması’dır. Web siteleri anahtar sözlere nazaran kategorilere ayrılabildiğinden, Web Müdafaası çocuğunuzun yaş kümesi için uygun olmadığını düşündüğü kategorileri pürüzler. Android aygıtlarda, arama motoru sonuçlarını filtreleyen bir Güvenli Arama özelliği sayesinde arama motorlarının çocuğunuza görüntülemeye hazır olmadığı uygunsuz içerik önermesinden kurtulabilirsiniz. Çocuğunuz için uygun olmadığını düşündüğünüz web sitelerini ve uygulamaları manuel olarak kara listeye alabilirsiniz. Birebir durum, uygun kaynakların beyaz listeye alınması için de geçerlidir.
Çocuklarla kesinlikle konuşun, bağlantı içerisinde olun
Ebeveyn denetimi kullanılsa bile anne babaların kıymetli bir misyonu daha var: kendilerini web’deki içerik hakkında eğitmek ve çocuklarla çevrimiçi ve çevrimdışı dünya hakkında tertipli sohbetler yapmak. Çocuklarla konuşmak, kendilerini müdafaaları için onlara sağlanabilecek en âlâ araçlardan biridir. Çocuklar ve reşit olmayanlar, hürmet görmeyi ve onlar hakkında yahut onlar için yaptığımız seçimlerle ilgili eğitilmeyi hak ediyor. Onlarla çevrim içi davranışları hakkında konuşmak, mahremiyetlerini ihlal ediyormuşuz üzere hissetmelerine neden olabilir, bu nedenle hassas olun ve duyulduklarını ve anlaşıldıklarını hissettiklerinden emin olun.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
