Şeftali ve nektarin ihracatında 2021 yılında yaptığı 170 milyon dolarlık ihracatla dünya ikincisi olan Türkiye, dünya liderliğini hedefliyor.
2022 yılını “Pestisitle Gayret Yılı” ilan eden Ege Yaş Meyve Zerzevat İhracatçıları Birliği, Türkiye’nin şeftali üretiminde önder yörelerinden Selçuk’ta “Sektörel Kıymetlendirme Toplantısı” düzenledi.
Selçuk Kaymakamlığı Toplantı Salonu’nda düzenlenen toplantıda şeftali, nar, mandalina ve ayva üreticileri, aracıları, komitecileri, ihracatçıları katıldı.
Toplantıda konuşan Ege Yaş Meyve Zerzevat İhracatçıları Birliği Lideri Hayrettin Uçak, Selçuk’un yetişen eser çeşitliliği ile hem üretim hem de ihracat açısından Ege Bölgesinin en değerli yerlerinden biri durumunda olduğunu, EYMSİB olarak Selçuk’a büyük kıymet verdiklerini lisana getirdi.
Uçak: “Şeftali ve nektarin ihracatında maksadımız 200 milyon dolar”
Nar, şeftali, nektarin, mandalina ve ayvanın ihracatından Türkiye’nin yıllık 800 milyon dolar döviz geliri elde ettiği bilgisini veren Uçak, “Özellikle şeftali ve nektarinde yıllık 170 milyon dolar ihracat ile dünyada İspanya’dan sonraki en büyük ihracatçı pozisyonundayız. Gayemiz şeftali ve nektarin ihracatımızı bu yıl 200 milyon dolara çıkarmak” biçiminde konuştu.
2022 yılını “Pestisitle Uğraş Yılı” ilan ettiklerini hatırlatan Uçak şöyle devam etti; “Biz yaptığımız tüm projelere Selçuk ilçemizi de kesinlikle dahil ediyoruz. “Kullandığımız Pestisitleri Biliyoruz” projemizde bu bölgedeki üreticilerimizden numuneler aldık, bölgenin kalıntı haritasını çıkarmaya çalıştık. Bu yıl da projemizi genişleterek devam ettireceğiz. Yeniden önümüzdeki aylarda Ege Üniversitesi ile birlikte yürüteceğimiz “Gıda Kayıplarının Belirlenmesi ve Azaltılması” projemizde nar ve mandalina eseri ile ilgili bu bölgede incelemeler yapacağız. Bu çerçevede bölgede yaşanan meyve kayıplarının önüne geçerek iktisada kazandırmak istiyoruz.”
Selçuk’taki “Sektörel Kıymetlendirme Toplantısı”na mesken sahipliği yapan Selçuk Kaymakamı Ekrem İnci, Selçuk’u 8 bin 600 yıllık tarihi olan Efes’iyle Meryem Anası’yla dağlarından yağ, ovalarından bal akan bir memleket olarak tanım etti.
Selçuk’ta, şeftali, nar, ayva ve mandalinanın hem ekonomik hem de ihracat yapılabilir halde üretildiğini, çiftçilerin de çok profesyonelce bu işi yaptığını anlatan İnci, “Dolayısıyla bu türlü bir toplantının burada yapılması ayrıyeten manalı. Herkese teşekkür ederim. Pandemi kurallarına ve ekonomik düşüncelere karşın Selçuklu çiftçi hemşirelerimiz çok hoş ihracat yaparak gelir elde ediyorlar. İnşallah çok verimli bir formda hem çiftçilerimiz para kazanır hem de ülkemizin GSMH’na katkı olur” dedi.
Özen: “Selçuk erkenci istikametiyle öne çıkıyor”
İzmir Vilayet Tarım ve Orman Müdürü Mustafa İtina, İzmir’in her ilçesinin kendisine has dokusu ve kendisine has bitki örtüsü ile öne çıktığı bilgisini paylaştı. İtina kelamlarını şöyle sürdürdü: “Küçük Menderes havzası, Bakırçay havzası, Menemen Ovası ve Yarımada denilen bölgelerde başka farklı bitkisel çeşitlilikler var. Selçuk’ta ziraî üretim manasında farklı bir kıymete sahip bir ova niteliğinde. Bilhassa kimi eserlerdeki erkenci yetiştiriciliği ile öne çıkması kimi eserlerde yeniden bu bölgeye has aromasıyla ve randımanı ile ön plana çıkması Selçuk’u bizim için değerli kılmaktadır. Bu ziraî üretimin de ayakta kalabilmesi gerekiyor ve yarına devredilmesi gerekiyor. İzmir’in en değerli gücü çok şuurlu ve yeniliklere açık bir çiftçisinin olması. Ne vakit bir değişim anlatmaya çalışsak bizden evvel kabul eden bir çiftçiye sahip. Selçuk’ta profesyonel bir tarım yöneticiliği ortaya çıkmaktadır. İşletmelerin büyük olması ve işletmelerden elde edilen eserlerinin birçoklarının ihracata yönelik yetiştiriliyor olması ve her senede bir değişim içinde olması çok kıymetli. Böylece birçok çiftçimizin yeniliği takip eden ve ayak uyduran bir yapısının olması açıkçası işimizi kolaylaştırıyor. Ziraî üretim manasında yaptığımız tahlillerde olumlu sonuçları görmek bizi sevindiriyor.”
Selçuk’un meyvecilikte başkan ilçelerden biri olduğunun altını çizen Bornova Ziraî Araştırma Müdürü Tevfik Turanlı, Selçuk’ta yetişen eserlerin ihracata yönelik olduğunu bu nedenle Selçuk’u tüm projelerine dahil ettiklerini dillendirdi.
Bornova Ziraî Gayret Enstitüsü’nün hastalık ve zararlılar konusunda uzman takımıyla 9 ile hizmet verdiğini aktaran Turanlı, “Selçuk bölgesinde Nar, ayva ve turunçgiller değerli yer tutuyor. Akdeniz meyve sineği ve şarka virüsü üzere değerli problemler var. Bunların tahliline yönelik Tarım Vilayet ve İlçe Müdürlüğünden arkadaşlarımızla bu bölgelerde çalışma yürütüyoruz. Çalışmaları yürütürken bakanlığımızın yayınladığı entegre talimatlarda yer alan uğraş formülleri ve karantina mevzuatlarına uyarak yapıyoruz. Bilhassa Selçuk bölgesinde son devirlerde şarka virüsü ile ilgili bilgilendirme çalışmaları yapıyoruz. Nasıl uğraş edileceği ile ilgili eğitimler veriyoruz. Bu ilacı olan bir hastalık olmadığı için bilhassa kültürel tedbirler alınmalı ve şarka bulaşık bölgelerinin imhası yapılmalı. Yeni kurulan tesislerin sertifikalı fidanlarla kurulması gerekiyor. Bahçeyi kurarken de uygun çeşidin seçilmesi çok kıymetli. Geçen yıl dondan kaynaklı önemli bir ziyan yaşanmıştı. Bu nedenle çiftçilerin bitki beslemesi konusunda dikkatli olması gerekiyor. Hastalık ve zararlılar konusunda da bölgemizde sıkı çalışmalar yapıyoruz. İlaçlara alternatif olarak biyolojik ve biyoteknik yollarla ilgili ağır çalışmalar yürütülüyor. Biz kısır böcek salım projesini İzmir’de başlatacağız. Akdeniz meyve sineğini baskılama çalışmalarını da yapacağız. Bununla ilgili yurtdışından gelen uzmanlarımızla toplantı yaptık. Teknoloji transferi ve üretim tesisi üzere takviyelerini artırdılar” diye konuştu.
“Yakıt masrafları artınca karışık ilaçlara yönelim oldu. Bu hususta da bilhassa dikkatli olunması gerekiyor” tespitinde bulunan Turanlı kelamlarını şöyle tamamladı: “Çünkü her ilaç birbiriyle karıştırılmaya müsait değil ilacın tesir düşüklüğü ile ilgili sıkıntılar yaşanıyor. Bu bahisle da ilgili yüz yüze eğitimler vereceğiz. Zira bizim ihracatta böcek, hastalık ve zararlıdan çok kalıntı sorunumuz var. Bu nedenle bizim için ön planda. Kalıntı ile ilgili bir sorun yaşadığınızda ülkeye 5 ile 10 yıl ortasında giremiyorsunuz. Hasebiyle ilaçlama konusunda çok dikkatli olunması gerekiyor.”
Prof. Dr. Şen: “En büyük problemler kalıntı ve depolama”
Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Öğretim Üyesi Prof. Dr. Fatih Şen, 25 yıldır Selçuk bölgesinde projeler yürüttüğünü, ziraî üretimi ihracata uygun yapabilmek için zinciri çok âlâ kurmanın mecburilik olduğunu vurguladı.
Üretimden tüketime kadar zincirin tüm halkalarının yanlışsız kurgulanmasının gereğine değinen Şen, “Bu zincirin içerisindeki en değerli halkalardan biri üreticiler. Olağan üretimle bitmiyor iş, ürettiğinizin düzgün bir biçimde hasat edilmesi ve hasattan sonra eseri tüketiciye ulaştırmak gerekir ki bizim en büyük problemimiz aslında burada. Münasebetiyle bu zinciri çok sağlam kurmak lazım bizim en büyük düşüncelerimizden bir tanesi kalıntı. İkincisi ise hasat sonrası depolamaya bağlı kayıplar. En uygun nar üreten bölgelerden biriyiz. Burada seyreltme konusunda çok önemli bir yol kat edildi. Şayet eserinizi depolayıp ihracata göndereceksiniz birinci kural seyreltmenin gerçek vakitte yapılmış olmasıdır. Seyreltilmeyen esere ilaçlama ne kadar yapılırsa yapılsın yeniden sorun çıkacaktır” dedi.
İklim değişikliği sonrasında güneş yanıklarının arttığını bunun da büyük bir sorun oluşturduğunu vurgulayan Prof. Dr. Şen kelamlarını şöyle devam ettirdi: “Güneş yanıklarına karşı budama halimizi gerçek yapmamız gerekiyor. Narın çatlamasında da vakit zaman sorun yaşıyoruz. Burada en işe fayda prosedür kademeli hasat. Bölgedeki birçok narcı artık kademeli hasada geçti. Lakin bahçedeki tüm meyveleri toplayıp birebir poşete koyup depolanması daha çok kayba yol açıyor. Hasebiyle kademeli hasat hem randımanı ve renklendirmeyi hem de kaliteyi arttıracaktır. Bir başka değerli sorun ise personellik. Fakat bu sorun yalnızca Selçuk bölgesinin değil tüm bölgelerin sorunu. Hiç bilgisi olmayan şahıslar tarafından hasat yapıldığında depodan 1- 2 ay sonra yüzde 15’e kadar çürük eser bulabilirsiniz. Lakin daha evvelden hasat yapmış birinin bu işi yapması kaybın önüne geçiyor. Birebir Bahçeden tıpkı uygulamalardan geçen eserler oluyor yalnızca yanlışsız hasat edilmesi ve itina gösterilmesi ile kayıp azaltılabiliyor.”
Erken hasat yerine kademeli hasat yapılması gereğinin altını çizen Şen, erken hasat edilen eserlerin ihracata uygun olsa bile depolarda uzun müddet dayanamadığı bilgisini paylaştı.
Mandalina hasadında da ihtimamlı hareket edilmesi gereğine temas eden Şen, “Çünkü üzerinde açılan yaralar depoda çürümesine neden oluyor. Bu nedenle hasada çok dikkat edilmesi gerekiyor. Bahse en süratli tahlil bulan ve dikkat eden bölgeler ortasındayız. Sepetlerde süngerler ya da yastıklar kullanılıyor. Son yıllarda kasalar arazi içinde topraklarda sürülmemeye dikkat ediliyor. Makaslar düzeltildi ve böylece emekçi bilinçlendi” diyerek kelamlarını noktaladı.
Ege Yaş Meyve Zerzevat İhracatçıları Birliği’nin Selçuk’ta düzenlediği “Sektörel Kıymetlendirme Toplantısı”na Selçuk Kaymakamı Ekrem İnci, İzmir Vilayet Tarım ve Orman Müdürü Mustafa İhtimam, Bornova Ziraî Araştırma Müdürü Tevfik Turanlı, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Fatih Şen, Ege Yaş Meyve Zerzevat İhracatçıları Birliği Lideri Hayrettin Uçak, Ege Yaş Meyve Zerzevat İhracatçıları Birliği Lider Yardımcısı Cengiz Balık, Ege Yaş Meyve Zerzevat İhracatçıları Birliği İdare Şurası Üyesi Mehmet Kırıcı, İzmir Ziraat Odaları Uyum Lideri İbrahim Erdallı, şeftali, nar, mandalina, ayva üreticileri, ihracatçıları ve komitecileri katıldı. Toplantı sonrasında iştirakçiler birlikte iftar yaptı.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
