‘Kolektif efor ile dönüşüme ortak ol’ sloganıyla başlatılan projeyle atık elektrikli ve elektronik eşyaları toplayarak yeni sahipleri için bedele dönüştüren Kolektif House, AGİD, Akademi Etraf, DCube ve Habitat Derneği artık de ‘Döngüsel Sohbetler’ serisini başlattı. Serinin birinci panelinde ‘e-Atık’ konusu masaya yatırılırken, iştirakçiler gelecek kuşaklara pak bir dünya bırakmak için ‘Kolektif Efor’ hareketine dayanak davetinde bulundu.
Uluslararası E-Atık Günü’nde ‘Kolektif efor ile dönüşüme ortak ol’ sloganıyla elektrikli ve elektronik atıkları pahaya dönüştürmek üzere güçlerini birleştirerek toplumsal sorumluluk projesi başlatan Kolektif House, AGİD, Akademi Etraf, DCube ve Habitat Derneği; daha sürdürülebilir bir dünya için çalışmalarına ‘Döngüsel Sohbetler’ serisiyle devam ediyor. Kolektif House Kurucu Ortağı ve CEO’su Ahmet Onur, Habitat Derneği İdare Şurası Lideri Sezai Hazır, AGİD İdare Heyeti Lideri Fahir Gök, DCube İdare Şurası Lideri Berna Kırcı Aşıroğlu ve Akademi Etraf İş Geliştirme Müdürü Piraye Gök’ün iştirakiyle gerçekleşen serinin birinci panelinde “e-Atık” konusu tüm ayrıntılarıyla ele alındı.
“ARTAN FARKINDALIK İLE TESİRLİ İDARE SÜREÇLERİ HIZLANACAK”
2020 yılının ikinci yarısında yayına başlayan ve iklim krizini her hafta uzman isimlerle masaya yatıran Esmiyor Podcast’in Kurucu Ortakları Derin Altan ve Utku Güven’in moderatörlüğünde gerçekleşen panelde konuşan AGİD İdare Konseyi Lideri Fahir Gök, şöyle konuştu: “Yararlı ömrünü tamamlamış yahut arıza nedeniyle kullanılamaz hale gelen elektrikli ve elektronik eşyalar, Atık Elektrikli ve Elektronik Eşya (AEEE) olarak isimlendirilir. Bu tarif; büyük beyaz eşyalar, tüketici elektroniği, aydınlatma gereçleri, saç kurutucular, süpürge, mutfak robotları, ütü vb küçük mesken eşyaları üzere çok çeşitli ve geniş bir eşya kümesini kapsamaktadır. Proje ile hepimizin hayatında kıymetli yeri olan bu eserler için son kullanıcıda; sorumlu tüketim ve eser ömür döngüsü ile ilgili bir farkındalık yaratabilmeyi de hedefliyoruz. Artan farkındalık ile son kullanıcıda eser satın alma tercihlerini gözden geçirmek halinde oluşacak tesirin, üretici tarafında da sorumlu üretim ve genişletilmiş üretici sorumluluklarının tesirli idaresi süreçlerini hızlandıracağına inanıyoruz.”
“GERİ DÖNÜŞÜM ETRAF ve ÜLKE İKTİSADI İSMİNE DEĞERLİ BİR SÜREÇ”
Akademi Etraf İş Geliştirme Müdürü Piraye Gök ise şunları söyledi: “Elektronik atıklar epey önemsediğimiz ve üzerinde önemli yatırımlar/çalışmalar yaptığımız bir atık tipi. Zira çabucak hemen tüm e-Atık’lar altın, gümüş, platin, paladyum vb üzere kıymetli metal; plastik, cam ve başka metaller dahil olmak üzere birçok geri dönüşümü/geri kazanımı mümkün materyal içeriyor. Gerek insan sıhhatine olan tesirleri gerekse içerdiği kıymetli metallerin geri dönüşüm ile tekrar kullanılabilmesi, e-Atık’ların sürdürülebilir bir biçimde lisanslı tesislerde ve Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyaların Denetimi Yönetmeliği çerçevesine uygun olarak geri dönüştürülmesini gerektiriyor. Münasebetiyle bu atıkların toplanması, ayrıştırılması ve geri dönüştürülmesi etraf ve ülke iktisadı ismine epeyce değerli ve hassasiyet gerektiren bir süreç. Bu türlü bir atık tipinin varlığına, hangi cins atıkların bu kapsama girdiğine ve bu atıkların geri dönüşümünün ne kadar kıymetli olduğuna her mecrada vurgu yapılması gerektiğine inanıyoruz.”
“PANDEMİ DÖNGÜSEL İKTİSAT YOLUNDAKİ İLERLEYİŞİ FRENLEDİ”
DCube İdare Şurası Lideri Berna Kırcı Aşıroğlu da olumlu bir nokta olarak, döngüsel iktisat konusunda global manada farkındalığın arttığını belirterek, “Ancak ne yazık ki salgın periyodu döngüsel olma yolundaki ilerleyişi bir kesim frenledi. Hollanda merkezli Circle Economy raporuna nazaran 2018 yılında yüzde 9.1 olan döngüsellik oranı, 2020 yılında yüzde 8.6’ya inmiş durumda. Her yıl inanılmaz boyutta e-atık ortaya çıkıyor. Somut hale getirmek gerekirse, dünyada her saniye yaklaşık 1000 adet dizüstü bilgisayarın çöpe atıldığını düşünün. Bu boyutta atığın şu anda dünyada geri kazanım oranı ise yaklaşık yüzde 20. Bu fotoğraftan çıkaracağımız net sonuç, döngüsel bir sisteme geçiş için hızlanmamız gerektiği. Biz de DCube olarak, tüm paydaşlarımız için döngüsel tahliller üreterek süreci hızlandırmak ismine çalışmalarımızı sürdürüyoruz.”
“SÜRDÜRÜLEBİLİR E-ATIK İDARESİ SAĞLANMASINA ÖNCÜLÜK EDİYORUZ”
Habitat Derneği İdare Heyeti Lideri Sezai Hazır, “25 yıldır Sürdürülebilir Kalkınma Gayeleri doğrultusunda Türkiye’nin 81 vilayetinde değişimin ve gelişimin öncüsü binlerce gönüllümüzün dayanağı ile dijital dönüşüm, finansal şuur, girişimcilik, sosyoekonomik ahenk üzere birbirinden farklı mevzularda, farklı yaş kümelerindeki bireylerin ve toplulukların hayatına dokunuyoruz. Hayatımızın vazgeçilmez bir kesimi haline gelen ve gelişen teknolojiyle bir arada kullanım ömrü süratli dolan elektronik aygıtların atıkları içerdikleri ziyanlı unsurlar sebebiyle günümüzde gitgide büyüyen değerli sıkıntılardan biri olmaktadır. Kullanımı mümkün olmayan elektronik eşyaları ilgili tesislere göndererek geri dönüşümüne katkıda bulunmanın değerini çok güzel biliyor ve bu mevzuda gerekli aksiyonları alıyoruz. Böylelikle döngüsel, sürdürülebilir ve çevresel bir e-atık idaresi sağlanmasına öncülük ediyoruz” halinde konuştu.
“DÖNGÜSEL İKTİSAT MODELİNE GEÇİŞ EHEMMİYET TAŞIYOR”
Kolektif House Kurucu Ortağı ve CEO’su Ahmet Onur ise yapılan araştırmalara nazaran son 5 yılda e-Atık üretiminin yüzde 21 arttığına dikkat çekerek, şöyle konuştu: “2019 yılında dünya çapında 53,6 milyon ton ile rekor seviyede elektronik atık üretilirken, bu sayı Avrupa’daki tüm yetişkinlerin toplam kilosunu aşıyor. Türkiye’de ise hane başına düşen e-Atık ölçüsü 40 kilogramın üzerinde. Hasebiyle tüm bu bilgiler ışığında döngüsel bir iktisat modelinin hayata geçirilmesi kritik ehemmiyet taşıyor. Kolektif House olarak bizler de geliştirdiğimiz farklı projelerle sürdürülebilir bir dünya için tüm adımları eksiksiz atma tarafında çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Daima birlikte ortaya koyduğumuz ‘Kolektif Efor’ hareketiyle tüm lokasyonlarımızda belirlenen noktalarda kullanılmayan elektrikli ve elektronik eşyaları toplarken; tamire gereksinimi olan, performansı yavaşlayan yahut kullanılabilir durumda olmayan e-Atıkları yeni sahipleri için pahaya dönüştürüyoruz.”
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
