Genellikle 5 yaşın altındaki çocuklarda görülen bir enfeksiyon tipi olan rotavirüs, çocukluk devrinde, gastroenterit olarak bilinen şiddetli mide ve bağırsak iltihabı sorunlarının en yaygın nedenleri ortasında yer alıyor. Bulaşıcılık özelliği olan rotavirüs, çocuklarda kusma, sıvı ve elektrolit kaybı, yüksek ateş üzere olumsuz durumlara yol açıyor ve çocuğun halsiz düşmesine neden oluyor. Rotavirüs ile uğraşta aşı uygulaması kıymetli yer tutuyor. Memorial Diyarbakır Hastanesi Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları Bölümü’nden Uz. Dr. Aycan Yıldız, çocuklarda rotavirüs ve tedavi formülleri hakkında bilgi verdi.
Temas yollarına dikkat!
Toplum içerisinde bulaşıcı enfeksiyonların yayılımı kolay kolay gerçekleşmektedir. Bilhassa durumun şuurunda olmayan çocuklar için tedbir alma noktasında vazife ebeveynlere düşmektedir. Rotavirüs enfeksiyonu çeşitli sistemlerle bulaşabilen bir virüs tipi olduğundan yeteri kadar tedbir alınmaması durumlarında bulaş riski artmaktadır. Rotavirüsün en bilinen ve sık bulaşma formu, temas yolu ile gerçekleşmektedir. Temas sonrası yıkanmayan ellerle, ağız etrafı ve göz etrafına dokunulması rotavirüsün bulaşmasına neden olmaktadır. Birtakım durumlarda rotavirüs semptom göstermediğinden toplumda bulaş riskinin artmasına neden olabilmektedir.
Rotavirüs enfeksiyonunun en sık karşılaşılan bulaşma yolları şu halde sıralanabilir;
- Hasta bireye dokunma yahut onunla el sıkışma üzere yakın temas,
- Enfekte bir objeye yahut yüzeye dokunduktan sonra eller yıkanmadan ağıza, buruna ve gözlere dokunma,
- Öksürme ve hapşırma ile ortaya çıkan partikülleri soluma,
- Rotavirüs, enfekte bir hastanın dışkısı yoluyla dahi bulaş ortaya çıkabilmektedir.
Belirtilerde ateş ve kusma sıklıkla görülür
Bağışıklık sisteminin gelişim sürecinde olması ve virüslere karşı daha dayanıksız, güçsüz durumda bulunan çocuklar için rotavirüs, okul öncesi devirde yakalanması kaçınılmaz bir enfeksiyon hastalığı pozisyondadır. Birinci günler kuluçka günleri olarak tanımlanır, ateş ve kusma şikayetleri görülür.
Rotavirüs enfeksiyonun belirtileri şu formda sıralanabilir;
- Kusma
- Yorgunluk
- Ateş
- Sinirlilik
- Karın ağrısı
- Dehidratasyon
- Rota virüsün en sık görülen semptomu şiddetli ishaldir.
Çocuklarda rotavirüs kaynaklı sıvı kaybı hayati tehlike nedeni
Çocuklarda rotavirüs nedeniyle ortaya çıkan dehidratasyon yani sıvı kaybı, aileler için en büyük tasa kaynağıdır. Bedene girerek bağışıklık sistemini alt üst eden rotavirüs, çocukluk evresinde yaş kümesine bağlı ishal ve kusma nedeniyle, sıvı ve elektrolit kaybına karşı daha savunmasız pozisyonunda bulunan çocukluklarda önemli sıvı kaybına yol açmaktadır.
Dehidratasyon belirtileri şunlardır:
- Kuru ağız,
- Göz körelerinde çökme,
- Az idrar yapma biçiminde belirti göstermektedir.
Tedavi sürecinde hijyen kurallarına dikkat edilmeli
Rotavirüs enfeksiyonunu ortadan kaldıracak rastgele bir ilaç yahut tedavi hali bulunmamaktadır. Bu duruma antiviral ilaçlar, reçetesiz satılan ishal önleyici ilaçlar ve antibiyotikler dahil olmaktadır. Hastalığın teşhisinde genel olarak belirtiler dikkate alınır ve kesin teşhis için alınacak dışkı örneğinin laboratuvarda incelenmesi ile yapılmaktadır. Tedavi açısından hedef sıvı kaybını engellemektir. Rotavirüs tedavi sürecinde şunlara dikkat edilmelidir;
- Bol bol su içilmelidir.
- Şekerli ve yağlı yiyecekler tüketilmemelidir.
- Kusma ve ishal önleyici ilaçlar verilmemelidir.
- Beslenmesi yeterli olmayan, sıvı kaybı olan ve ishal sıklığının fazlaca olduğu çocuklarda damardan sıvı verilmesi için en yakın sıhhat kuruluşuna başvurulmalıdır.
Aşı çok önemli
Uzmanlar tarafından hastalığa karşı aşı yaptırılması önerilmektedir. Bebeklerde altıncı aydan evvel tamamlanması önerilir. Rotavirüs hastalığına karşı şu tedbirler alınmalıdır.
- Tuvalet sonrası eller yıkanmalıdır.
- Yiyecek hazırlamadan yahut yiyeceklere elle temastan evvel yıkanmalıdır.
- Yemeklerden evvel ve sonra eller yıkanmalıdır.
- Rotavirüs hastası olan bir kimseye bakıldıktan sonra (özellikle bezleri ve kirli çamaşırları değiştirdikten sonra) eller yıkanmalıdır. Eşyaların bir yere temas etmemesine ihtimam gösterilmelidir.
- Kusmuk yahut dışkı ile kirlenen yüzeyler, eşyalar ve elbiseler sıcak su ve deterjanla yeterlice yıkanmalıdır.
- İshal olan çocuklar güzelleştikten 24 saat sonrasına kadar okula gönderilmemelidir.
- Çocuğun sağlıklı beslenmesine ve bol sıvı almasına itina gösterilmelidir.
- Çocuk yağlı ve şekerli besinlerden uzak tutulmalıdır.
- İshal olan şahıslar tam olarak güzelleştikten 2 hafta sonrasına kadar havuza girmemelidir.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
