Çocuklarda beyin tümörünün sinyali olabilir
Beyin tümörleri çocuklarda lösemilerden sonra en sık görülen tümörleri oluşturuyor. Çocukluk çağında gelişen her 6 tümörden 1’i beyinde yerleşiyor. Bu tümörlerin yüzde 52’si birinci 2-10 yaş, yüzde 42’si de 11-18 yaş ortasında görülüyor. Bir yaş altında oluşan beyin tümörleri oranı ise yüzde 5.5 civarında seyrediyor. Beyin tümörlerinin yarısını âlâ huylu tümörler, öteki yarısını da makus huylu tümörler oluşturuyor. Amerika kaynaklı istatistik datalarına nazaran; her yüz bin çocuktan 3’ünde makus huylu beyin tümörü teşhis ediliyor. Günümüzde tıp dünyasında yaşanan kıymetli gelişmeler sayesinde yeterli ve berbat huylu beyin tümörlerinin tedavisinde çok daha başarılı sonuçlar alınması ise yüreklere su serpiyor.
Acıbadem Altunizade Hastanesi Çocuk Beyin ve Hudut Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Memet Özek, beyin tümörlerinin tedavisinden başarılı sonuçlar alınmasında erken teşhis ve tedavinin kilit rol üstlendiğine dikkat çekerek, “Hiçbir çocuk kolay kolay başım ağrıyor demez. Münasebetiyle 1-2 haftalık bir süreçte her gün baş ağrısından yakınan çocuk ciddiye alınmalı ve emin olmak için kesinlikle beyin MR’ı çekilmelidir. Ayrıyeten bilhassa sabah aç karnına oluşan fışkırır usulde kusmalar da beyin tümörüne işaret edebildiği için vakit kaybetmeden kranial MR ile nedeni tespit edilmelidir” diyor.
Erken teşhis çok önemli!
Erken teşhis öteki tüm hastalıklarda olduğu üzere, çocukluk çağındaki düzgün ve makûs huylu beyin tümörlerinde çok değerli. “Daha küçük tümörlerin cerrahi tedavisi her vakit tıpkı yerleşimli büyük tümörlere nazaran daha kolay oluyor ve genelde küçük tümörlerde cerrahi komplikasyon oranı daha az gelişiyor” bilgisini veren Çocuk Beyin ve Hudut Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Memet Özek, kelamlarına şöyle devam ediyor: “Ayrıca berbat huylu tümörlerde, bilhassa beyin omurilik sıvısıyla yayılma potansiyeli olan ‘ependimom’ ve ‘medulloblastom’ tümörlerinde yayılım oluşmadan evvel cerrahi tedavi uygulamak, hastalığın ümitsiz evreye geçmesini önlüyor. Pilositik astrositom üzere düzgün huylu tümörlerde ve seçilmiş ependimom ile medulloblastom üzere berbat huylu tümörlerde de erken tedavi sayesinde düzgünleşme sağlanabiliyor.”
Bu sinyaller beyin tümörü habercisi olabilir!
Çocuk Beyin ve Hudut Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Memet Özek, ebeveynlerin uygun ve makus huylu beyin tümörüne karşı dikkat etmeleri gereken belirtileri şöyle sıralıyor:
- Bebeklerde
Henüz bıngıldağı açık bebeklerde baş etrafının olağandan fazla genişlemesi, güçsüz emme, aktivite düşüklüğü, bulantı, kusma ve kilo kaybı oluşabiliyor. Art çukur yerleşimli beyin tümörlerinde ayrıyeten başta fazla su toplanması olarak bilinen hidrosefali gelişebiliyor.
- Çocuklarda
Bulantı kusma, baş ağrısı, gözlerde kayma, konuşma bozukluğu, el-kol uyum bozukluğu, kol ve bacaklarda güç kaybı, istikrar sorunları ve okul muvaffakiyetinde düşüş halinde kendini gösterebiliyor. Bunların yanı sıra felç ve epilepsi nöbetleri de gelişebiliyor.
Sabahları aç karnına kusuyorsa, dikkat!
Bulantı ile kusma, çocuklarda oluşan uygun ve berbat huylu beyin tümörlerinin en yaygın görülen belirtileri ortasında yer alıyor. Çocuk Beyin ve Hudut Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Memet Özek, bilhassa sabah aç karnına gelişen fışkırır üslupta kusmanın beyin tümörünün kıymetli bir işareti olabileceği ikazında bulunarak, “Bulantı ve kusma şikayetlerinde öncelikle çocuk doktoruna başvuruluyor. Bu durumda kesinlikle göz tabanı muayenesi yapılmalı, aksi halde bu sorunun gastrointestinal sistem sorunu olduğu düşünülerek vakit kaybedilebiliyor. Bilhassa sabah aç karnına oluşan fışkırır şekilde kusmalarda ise çabucak bir kranial MR çekilerek mevzuyu açıklık getirilmelidir” diyor.
Çoğunda nedeni saptanamıyor
Çocuklarda en sık pilositik astrositom isimli âlâ huylu tümörler görülürken, ikinci sıklıkta da bilhassa art çukur yerleşimli medulloblastom ve ependimom isimli berbat huylu tümörler izleniyor. Daha az olarak berbat huylu tümörler olan diffüz orta sınır gliomları ve atipik teratoid rabdoid tümör de görülebiliyor. Birçok tümörde olduğu üzere, âlâ ve makus huylu çocukluk çağı beyin tümörlerinin birçoklarında etken saptanamıyor. Fakat uzun periyot radyasyona maruz kalınması sonucunda beyin tümörünün oluşabildiği biliniyor.
Tedavide çığır açan gelişmeler
Diffüz orta çizgi gliomları hariç, beyin tümörlerinin tümünde en ülkü tedavi; cerrahi metotla olabildiğince fazla tümör dokusu çıkarmak oluyor. Akabinde tümörün ismine ve moleküler altyapısına nazaran gerekirse radyoterapi ile kemoterapi prosedürleri uygulanıyor. Çocuk Beyin ve Hudut Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Memet Özek, bu nedenle ameliyat sonrası elde edilen tümörün dokusundan moleküler çalışma yapılmasının hayati değer taşıdığını belirterek, tedavide yaşanan gelişmeleri şöyle anlatıyor: “Günümüzde sağlıklı dokulara hasar vermeyen amaçlı kemoterapiler geliştiriliyor. Tümörlerin barındırdıkları mutasyonlara tesir edebilecek ilaçlar geliştirilip uygun hastalarda kullanılabiliyor. Böylece düzgün ve makus huylu tümörlerde, tümörün tekrar büyümesi ve beynin öbür bölgelerine yayılması önlenebiliyor. Bu sayede hastaların hayat müddetleri uzuyor ve hayat kaliteleri artıyor. Kliniğimiz bilhassa maksatlı, bireye nazaran şekillendirilmiş kemoterapi tedavilerinde, bu bahiste hayli boşluklar bulunan dünya literatürüne de kıymetli katkılar sağlıyor.”
————–Kutu bilgisi——–
Beyin alanları haritalandırılıyor
Beyin tümörlerinin tanısı detaylı beyin MR (Manyetik Rezonans) metoduyla konuluyor. Gelişmiş MR tekniklerinin bulunduğu merkezlerde; kol ve bacağı hareket ettiren hudut yolakları, konuşma, manaya ve el kol hareketinden sorumlu beyin alanları haritalandırılabiliyor ve cerrahi süreç bu haritaya nazaran şekillendirilebiliyor. Prof. Dr. Memet Özek, “Günümüzde tümörün ismini koyan bilim kısmı olan patoloji alanında da hayati gelişmeler yaşanıyor.Dünya Sıhhat Örgütü (WHO) çocuk beyin tümörlerini 2021 yılında tekrar sınıflandırdı. Bu sınıflandırma tümüyle tümörün genetik yapısına bağlı. Genetik yapıyı anladığımızda tümör hücrelerinin çoğalmasını durdurma bahtımız oluyor.Her tümörde moleküler çalışma yapılarak en gerçek teşhis ve her hastanın tümörüne nazaran şekillendirilmiş kemoterapi tedavileri planlanıyor” diyor.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı