Atıksu uygun usulle arıtılmalı!
Evler, ziraî alanlar ve iş yerleri üzere yerlerde kullanıldıktan sonra oluşan sular atıksu olarak tanımlanıyor. Süratli nüfus artışı, kentleşme ve endüstrideki süratli gelişmenin su kirliliğine neden olduğunu belirten uzmanlar, su kirliliğinin tifo, kolera, hepatit üzere bulaşıcı hastalıklarla insan sıhhatini önemli manada tehdit ettiğini söylüyor. Uzmanlar, atıksuların uygun tekniklerle arıtılarak tekrar kullanımının mümkün olduğunu söz ediyor.
Birleşmiş Milletler Konseyi tarafından 1993 yılında 22 Mart günü ‘Dünya Su Günü’ olarak ilan edildi. Üsküdar Üniversitesi Sıhhat Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Etraf Sıhhati Program Lideri Öğretim Vazifelisi İnci Karakaş, atıksuların insan ve canlı hayatında yol açtığı sıkıntılara ve geri kazanım sistemlerine değindi.
Atıksular salgın hastalıklara yol açıyor
Atıksuların meskenler, ziraî alanlar ve iş yerleri üzere yerlerde kullanıldıktan sonra oluşan su olarak tanımlandığını belirten Öğretim Vazifelisi İnci Karakaş, “Atıksular uygun sistemlerle arıtılmadıklarında doğal kaynak sularının kirlenmesine neden oluyor. Süratli nüfus artışı, kentleşme ve endüstrinin süratli gelişmesini su kirliliğine neden olan esas ögeler olarak sayabiliriz. Su kirlenmesi sonucunda oluşabilecek en büyük tehlike ise salgın hastalıkların oluşumudur. Tifo, kolera, dizanteri, ishal, hepatit ve sıtma üzere bulaşıcı hastalıklar su kirliliğine bağlı hastalıklar olarak ortaya çıkıyor ve toplumda süratli bir formda yayılarak insan ömrünü önemli manada tehdit ediyor.” dedi.
Suya karışan kimyasal unsurlar canlı hayatını tehdit ediyor
Su tüketiminin artmasıyla doğal kaynak sularının azaldığına ve atıksu ölçüsünün arttığına dikkat çeken Karakaş, “Atık suların içindeki kimyasal hususlar ya da tarımda kullanılan zirai ilaçlar da doğal kaynak sularına farklı yollarla karışarak kaynak sularının doğal yapısını bozuyor. Bu durum insan sıhhatini olumsuz istikamette etkiliyor, zehirlenmelere hatta ölümlere yol açabiliyor. Ayrıyeten atık sudaki kimyasal ve organik bileşenler suda çözünmüş olan oksijenin ölçüsünü etkileyerek çözünmüş oksijenin azalmasına neden oluyor ve suda yaşayan canlıların ömrünü tehdit ediyor. Doğal istikrarın bozulmasına neden olan bu durum suda yaşayan bitki ve hayvanların ölmesini de beraberinde getiriyor.” tabirlerini kullandı.
Evsel ve endüstriyel olarak 2’ye ayrılıyor
Atıksuların evsel ve endüstriyel olmak üzere çeşitlendirileceğini belirten Öğretim Vazifelisi İnci Karakaş, “Evsel atıksular; meskenler, siteler, konutlar ve oteller üzere yerleşim ünitelerinde kullanım sonucu oluşan atıksulardır. Evsel atıksuları da kendi içerisinde sınıflandırabilmek mümkün. Evsel atıksuyun bir kısmını oluşturan siyah su fosseptik atığı içeren su olarak tanımlanırken, gri su ise, fosseptik atığı dışında duştan, küvetten, lavabolardan vb. toplanan evsel atık suyu oluşturuyor. Endüstriyel atıksu ise rastgele bir ticari ya da endüstriyel faaliyetin yürütüldüğü alanlardan, evsel atıksu ve yağmur suyu dışında deşarj edilen atıksulardır.” dedi.
Bekletilen atıksularda mikroorganizmalar artıyor
Öğretim Vazifelisi İnci Karakaş, atıksuları en ziyanlı halinde nitelendirebilmek için içeriklerinin bilinmesi gerektiğini söyledi ve kelamlarına şöyle devam etti:
“Hastalık oluşturabilecek mikrobiyal yükü çok fazla ve toksik birçok bileşen içeren atıksular çok tehlikeli olup, etraf ve insan sıhhatini tehtit ediyor. Arıtılmadan alıcı ortamlara bırakılan atıksularda mikrooganizmaların faaliyetleri sonrasında H2S, CH4, CO2 ve CO üzere birtakım ziyanlı gazlar oluşuyor. Atıksular birçok hastalığa neden olan mikroorganizmaları barındırıyor ve atıksuların bekletilmesi esnasında da mikroorganizmalar sayıca artmaya devam ediyor. Atıksu ayrıyeten ziyanlı kimyasalları ve ağır metalleri de içeriyor. Bu sebeple atıksular çeşitli etraf ve sıhhat meselelerinin nedenidir. Arıtılmış yahut arıtılmamış atıksular ırmaklara, akarsulara, göllere, denizlere ve okyanuslara, bazen de yeraltı suyuna veriliyor ve oradan da içme ve kullanma amaçlı kuyu suyuna kadar giriyor. Arıtılmamış atıksu yahut âlâ arıtılmamış atıksuyun, yüzeysel ve yüzey altı suyuna karışması durumunda kıymetli sıhhat riskleri meydana geliyor.”
Sızıntı suları evsel atıksulardan daha tehlikeli
Güvenli içme suyu sağlamak için atıksu arıtımının uygun tekniklerle yapılması gerektiğini vurgulayan Öğretim Vazifelisi İnci Karakaş, “Ayrıca tekniğine uygun olarak bertaraf edilmemiş katı atıklardan meteorolojik kurallara bağlı olarak sızıntı suları oluşuyor. Bu sızıntı sular da yüzeysel ve yeraltı sularına karışabiliyor. Sızıntı suları da evsel atıksudan çok daha büyük kirliliğe sahip olup böcek oluşumunu artırıyor.” diye konuştu.
Atıksuların arıtılarak kullanılması mümkün
Atıksuların uygun tekniklerle arıtılarak yine kullanımının mümkün olduğunu da tabir eden Öğretim Vazifelisi İnci Karakaş, “Geri kazanılmış su, suyun tekrar kullanımı için uygun kalitede olduğu kabul edilen işlenmiş bir atık sudur. Atık suyun tekrar kullanımı, atıksuyun arıtma verimliliğini artırıyor ve doğal ortamlarda kirletici emisyonu azaltıyor. Atıksuların arıtılması ve geri kazanılmasındaki maksat, var olan su kaynaklarının korunumu ve pak su kaynakları üzerine düşen yükün azaltılmasıdır.” dedi.
Atıksuyun geri kazanımında standartlara dikkat edilmeli
Öğretim Vazifelisi İnci Karakaş, atıksuların geri kazanılması ve tekrar kullanılmasında atıksuyun aşikâr standartlara getirilmesi ve muhakkak parametrelerin göz önünde tutulması gerekmektiğini söyledi ve kelamlarına şöyle devam etti:
“Arıtılmış atık suyun kalitesi ile suyun geri kullanım gayesine nazaran istenen su özellikleri birbiriyle uyumlu olmalı. Arıtılmış atık suyun geri kullanımı için seçilecek teknoloji; arıtılmış atık suyun özellikleri, geri kullanım maksatları için kalite kriterleri, güvenilirlik, işletme kolaylığı ve ekonomik imkan hususları göz önüne alınarak belirlenmeli. Bir evsel atıksuyun ziraî sulama gayesiyle yine kullanımında bitkide meydana gelebilecek birikme, hastalık yapan mikroorganizmaların yaşama riski ve kimyasal hususların birikmesi üzere aksiliklerin gerçekleşmemesi istenir. Yeşil alanların arıtılmış sularla sulanması durumunda ise halkın bu bölgeye girmesi, eser elementlerin birikmesi üzere riskler göz önüne alınmalı. Arıtımda uygun tekniklerin kullanılması halinde suların birçok alanda kullanımı mümkün olabiliyor.”
Arıtma, hastalıkları önlemede büyük değere sahip
Uygun tekniklerle arıtılan atıksuların ziraî sulama, yangın söndürme, yer altı suyu beslemesi, park bahçe üzere alanların sulanmasında kullanılabildiğini belirten Karakaş, “Arıtma, su kaynaklarının korunmasında tesirli rol oynuyor. Tıpkı vakitte atıksuların uygun prosedürlerle arıtımı etraf ve insan sıhhati açısından büyük kıymet taşıyor. Kolera, tifo, paratifo üzere su yoluyla bulaşabilen hastalıklar aktif ve yanlışsız artımla birlikte engellenmiş olacaktır.” dedi.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
