Kilo almak günümüzün en değerli meselelerinden biri. Kimi hastalıklar, beslenme ve hareket etme alışkanlıklarımız üzere nedenler, kilo almamıza yol açıyor. Bu nedenlerin ortasında çoğumuzun çok da farkında olmadığı ağız ve diş sıhhati ile ilgili meseleler da bulunuyor. Çürük dişten ağız içindeki iltihaplara kadar farklı durumlar, kilo almamıza yol açabiliyor. Üstelik’ ‘tavuk mu yumurtadan çıkar, yumurta mı tavuktan’ sorusu üzere ağız diş sıhhati fazla kilo alımına yol açarken, alınan fazla kilolar da ağız ve diş sıhhatinin bozulmasına neden olabiliyor. Acıbadem Altunizade Hastanesi’nden Diş Tabibi, Protez Uzmanı Hatice Ağan, fazla kilo almamızın ya da obezitenin ağız ve diş sıhhati ile yakından bağı olduğunu belirterek, değerli bilgiler verdi.
Diyabete ve ileri yaşlara dikkat!
Sindirim ağızdan başlıyor. Diş eksikliği ya da çürüklüğü nedeniyle çiğnemenin gereğince yapılamadığı durumlarda, besinler ağızda gereğince parçalanamıyor. Bir besinin ağızda parçalanarak sağlıklı bir sindirim başlangıcı için bir lokmanın en az 20 kere çiğnenmesi gerekiyor. Bilhassa yaşı ilerleyenlerin ve diyabet hastalarının çiğneme işlevlerinde bozulmalar oluşabiliyor. Yaşla bir arada diş sayısında azalma ya da yapılan protezlerin gereğince uyumlu olmaması üzere nedenlerle çiğneme işlevi yerine getirilemiyor. Bu durumda kişinin besin tercihi yumuşak, kolay çiğnenebilen karbonhidrat seviyesi yüksek besinler oluyor. Acıbadem Altunizade Hastanesi’nden Diş Tabibi, Protez Uzmanı Ağan, “Çiğneme gerektiren, proteinden güçlü et tavuk ya da lifli zerzevat ve meyvelerin yerini tükürükle yumuşatıp yutulabilen karbonhidratlar alıyor. İleri yaşta ya da diyabeti olan bir hastanın, çiğneme işlevi kâfi değilse bir kase tavuklu yeşil salata tüketmesi, bir poğaça tüketmesinden çok daha zor” diyor.
Çocuğunuzda çürük diş varsa…
Çürük oluşumuna neden olan etkenlerin başında çok karbonhidrat tüketimi geliyor. Yapışkan, şekerli, nişastalı eserlerin tüketiminin yüksek olması, çürük artışına yol açıyor. Çürüyen dişler ağrı yapıyor ve sindirim sürecinde etkin rol oynayamıyor. Sallanan süt dişleri ve/veya ağrılı çürük dişlerin varlığında çocuklar sert sağlıklı yiyecekleri tüketmektense daha çok kolay çiğnenen karbonhidratlı ve şekerli yiyeceklere yöneliyorlar. Obezite ile çabada çocukların dişlerinin çürümemesi için şekerli yiyeceklerden uzak tutulması, ağız hijyenine dikkat edilmesi, fırçalama alışkanlığı kazandırılması ve nizamlı diş tabibi denetiminin yapılması genel sıhhatinin korunması için de kıymetli hale geliyor.
Ağzınızda iltihap oluşursa…
Enflamasyon yani iltihap oluşumunun obezite, diyabet ve ağız sıhhati ortasındaki etkileşimin büyük bir modülü olduğunu söz eden Diş Doktoru Ağan “İnflamatuar proteinler bedeninizin bağışıklık reaksiyonunda kıymetli sinyallerdir, bu nedenle diş eti hastalığı üzere kronik bir enfeksiyon olduğunda bedeniniz çok daha fazla inflamatuar bileşik salgılar. Bunlar, bedenimizin güç kullanımını ve kilo kaybını düzenlemesine yardımcı olan leptin üzere kimi değerli hormonların misyon yapmasını pürüzler. Besin güce dönüşmeden, yağ olarak depolanır” diyor. Fakat bu, madalyonun sırf bir yüzü. Başka yüzünde ise, oluşan yağ hücreleri de birebir vakitte inflamatuar proteinleri salgılıyor. Bu proteinler de kilo artışına neden olduğu üzere ağızdaki bakterilere karşı bağışıklık yansısını de hızlandırarak ağız sıhhatinde bozulmaya yol açıyor. Hasebiyle obezlerde yağ dokusunun fazla olmasına bağlı da ağız sıhhati olumsuz etkileniyor.
Diş eti hastalıkları idman yapmanızı zorlaştırır
Diş eti hastalıkları, kişinin hareket için harcayacağı enerjiyi düşürüyor. “Diş eti hastalıklarını, hiç geçmeyen soğuk algınlığı yahut grip üzere düşünebiliriz yani kronik bir enfeksiyondur. Grip ya da nezleyken antrenman yapmaya çalıştığınızda çok çabuk yorulduğunuzu fark edersiniz. Diş eti hastalığının varlığında da durum birebirdir üstelik bunu her gün yaşarsınız. Diş etinde oluşan enflamasyon kronik yorgunluğa katkıda bulunarak idman yapmayı yahut sürdürmeyi zorlaştırabilir” diyen Diş Doktoru Hatice Ağan, bilhassa diyabet hastalarında bu durumun daha tesirli olduğunu belirtiyor. Çünkü, diyabet diş eti hastalığı riskini artıran bir faktör. Lakin tekrar, diş eti hastalığı da diyabeti daha makus hale getiriyor. Diyabet, bedeninize besin yoluyla alınan gücün sürece ve kullanma biçimini bozuyor. Hasebiyle olağan olarak beslenseniz bile, beden onu güce dönüştüremediği için kişi kendini halsiz, yorgun hissediyor. Bu durumda hareket kapasitesi düşüyor. Hareket edilemediği için de tekrar kilo alımı kolaylaşıyor.
Obezite ağız ve diş sıhhatini olumsuz etkiliyor
Obezitenin ağız ve diş sıhhati ile ilgili olumsuz tesirleri olduğunu söyleyen Hatice Ağan “Yapılan çalışmalarda obez hastalarda diş çürükleri ve gingivitis dediğimiz diş eti hastalıklarında besbelli artış gözlenmiştir. Bunlara bağlı olarak bu bireylerde ağız kokusu da gelişebilir. Yeniden obezlerde görülen reflüye bağlı, ağız içi asiditesinin artması da dişlerdeki mine erozyonu ve aşınmalarını arttırıyor, diş hassasiyetleri oluşabiliyor. Bu bireylerde ağız kuruluğunda artış da görülüyor.”
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
