Sağlık çalışanlarının tükenmişliğe girmesi engellenmeli!
Dünya Sıhhat Örgütü’nün önderliğinde yayınlanan Ottawa Bildirgesi’ndeki sıhhat için olmazsa olmaz 8 şartın birinci sırasında ‘barış’ın olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Haydar Sur, “Barış olmadan bir toplumda bireylerin sıhhatinden kelam edilemez zira savaş ortamında kimin, ne vakit, nerede, nasıl öleceği belirsizleşir. Halk sıhhatinin korunması ve sağlıklı şartların sürdürülüp, geliştirilmesi için barış olmazsa olmaz önceliğe sahiptir” dedi. Sur, “Sağlık, insanların tartışmasız en büyük cevheri. Savaşlar da her durumda sıhhatin amansız düşmanıdır. Bir toplumda başlayan savaş; toplumsal kırılmalara, ayrışmalara, iç çekişmelere ve düşmanlıklara da taban hazırlıyor.” tabirlerini kullandı. Savaş bölgelerinde sağlıkçıların hizmet verme şartları da güzelce zorlaştığına dikkat çeken Sur, sıhhat profesyonellerine yönelik ruhsal takviye ile onları tükenmişlik sendromuna girmesinin de önlenmesi gerektiğini kaydetti.
Üsküdar Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Haydar Sur, toplum sıhhatinin korunmasında ve geliştirilmesinde barışın değerine vurgu yaptı ve savaşların toplumlara verdiği ziyanlara değindi.
İnsanın sahip olduğu en büyük cevher sağlıktır
Sağlığın insanların tartışmasız en büyük cevheri olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Haydar Sur, “Sağlık olmadan elde edilen hiçbir varlık insan için bir mana taşıyamaz. 21’nci yüzyıla gelindiğinde sıhhati müdafaanın ve geliştirmenin hastalık ve yaralanma başa geldiğinde onu tedavi etmekten mutlaka daha kolay, tesirli ve az maliyetli olduğu sıhhat felsefecilerinin ve araştırmacılarının üzerinde tam bir uzlaşmaya vardığı az hususlardan biridir.” dedi.
Savaş sıhhatin amansız düşmanı
Prof. Dr. Haydar Sur, Dünya Sıhhat Örgütü’nün önderliğinde 1986’da yayınlanan Ottawa Bildirgesi’nde sıhhat için olmazsa olmaz 8 şartın sayıldığını söyledi ve kelamlarına şöyle devam etti:
“Bu şartların birincisi barıştır. Barış olmadan bir toplumda bireylerin sıhhatinden kelam edilemez zira savaş ortamında kimin, ne vakit, nerede, nasıl öleceği belirsizleşir. Savaş her durumda sıhhatin amansız düşmanıdır. Besin bulmakta problemler yaşanır, konutlar barklar yıkılır, okullar eğitimi sürdüremez olur, sıhhat hizmeti yahut kuruluşlar yıkılıp, yağmalanır ve hizmetler felce uğrar. Savaşan askerlerin yanında birçok sivil de hayatını kaybeder yahut ağır yaralanır. Bu siviller ortasında sıhhat vazifelileri de yer alır. Böylelikle çok süratli bir biçimde ve çok büyük bir boyutta artan sıhhat hizmeti muhtaçlığının karşılığında gitgide azalan ve yok olan sıhhat hizmet kapasitesi felaketi yaşanır. Toplumların savaş hallerinde sıhhatlerini aksiliklerden koruyabildiği bugüne kadar hiç görülmemiştir.”
Savaşlar toplumsal kırılmalara yol açıyor
Toplum içinde bilhassa yaşlıların, engellilerin, bebeklerin, çocukların, hamilelerin ve annelerin aksilikleri daha da ağır halde yaşadıklarına dikkat çeken Prof. Dr. Haydar Sur, “Barışı kaybetmiş toplumlar, bugünkü toplumsal refah ve yaşama yeteneğini kaybetmekle kalmayıp yarınlarda kendisini toparlayabilme ve olumlu istikamette refleks oluşturma yeteneklerini de kaybediyor. Bir toplumda başlayan savaşın toplumsal kırılmalara, ayrışmalara, iç çekişmelere ve düşmanlıklara da yer hazırladığı unutulmamalı. Barış ortamında birbirini destekleyen, dara düşenlere el uzatmaya hazır birey ve aileler savaş geldiğinde kendi kederine düşüyor, yardımlaşma isteği yok oluyor. Hatta herkes birbirinden yiyecek, ilaç, barınma ortamı ve yakıt kapabilmeye yöneliyor. Bu aksiliklerin onarılması tekrar barış ve huzur ortamına kavuşabilmesi ise onlarca yıl alabiliyor.” sözlerini kullandı.
Halk sıhhati ‘umudu yitirmeme’ ideolojisine sahip
Prof. Dr. Haydar Sur, halk sıhhatinin sağlığın korunması ve sağlıklı şartların sürdürülüp, geliştirilmesi için barışı olmazsa olmaz öncelik saydığını söyledi ve kelamlarına şöyle devam etti:
“Rusya-Ukrayna savaşında da ailelerin meskenlerini ve yurtlarını bırakıp inançlı bir yerlere sığınmaya çalışırken önceliği çocukların ve bayanların savaş alanının dışına çıkarılmasına verdiğini gördük. Halk sıhhatinin bütün olumsuz şartlarda yeniden de umudunu yitirmeme tarafında bir ideolojisi olduğu için savaş ortamında bile yapacak işleri vardır. Bilhassa besin ve su yardımı, soğuk havada ısınma sorunlarının çözülmesi, bulaşıcı hastalıklarının atağa kalkmaması için etraf sıhhati tedbirlerinin alınması, kronik hastalığı olanlara mutlak suretle verilmesi gereken ilaçların ilgililere ulaştırılması, çöken sıhhat hizmeti sistemlerinin canlandırılması için finans, insan kaynağı ve materyal dayanağı verilmesi, toplumun ruh sıhhatinin desteklenmesi, yaralılara ve organ kaybına uğrayanlara bakım ve rehabilitasyon hizmetlerinin verilmesi üzere işler memleketler arası yardım eli içinde birinci sırada yapılması gerekenlerdir.”
Sağlık profesyonellerine ruhsal dayanak sağlanmalı
Üsküdar Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Haydar Sur, “Bozulan barış ortamının en kısa müddette tekrar kazanılması için gerekirse politik ve diplomatik karar vericilere savaşın toplum sıhhatine verdiği ziyanların somut çıktıları düzgünce gösterilmelidir.” dedi ve “Sağlıkçıların hizmet verme şartları da düzgünce zorlaştığından sıhhat profesyonellerine yönelik ruhsal takviye ile onları tükenmişlik sendromuna girmesi önlenmelidir.” tabirlerini kullandı.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
