İzmir Toplumsal Güvenlik Vilayet Müdürü Yavuz KURT, kayıt dışı istihdam ve düzmece sigortalılıkla uğraşın bir memleket sıkıntısı olduğuna değinerek, kayıt dışılık ve uydurma sigorta virüsünün Türkiye iktisadını enfekte ettiğini, bu sorunu ortadan kaldırarak, patronlar ortasında adil rekabet şartlarını sağlamayı, personelin alın terini teminat altına almayı ve gelecek kuşaklar için sürdürülebilir, adil ve hakkaniyetli bir toplumsal güvenlik sistemini temin etmeyi istediklerini belirtti.
Yavuz KURT açıklamasında geçtiğimiz yıl Türkiye çapında toplumsal güvenlik denetmenlerince yapılan kontrollerde 3230 işyerinin geçersiz olduğunun ve bu işyerlerinden SGK’ye 106 bin 180 kişinin uydurma sigortalı olarak bildiriminin yapıldığının tespit edildiğini söyledi.
Sahte Sigortalılık Nedir?
İl Müdürü Kurt, bir kişinin SGK’ye yalnızca bildiriminin yapılması ve işverence primlerinin ödenmesinin o kişinin sigortalı sayılması için kâfi olmadığını belirterek, geçersiz sigortalılığın bir kişinin işyerinde hizmet mukavelesine tabi olarak gerçekte çalışmadığı halde, sırf kayıt ve doküman üstünde sigortalı gösterilme süreci olarak açıklanabileceğini söyledi.
Sigortalı bildirildiği işyerinde gerçekte çalışmayan kişi öteki bir işyerinde çalışıyor olsa dahi, fiilen çalışmadığı işyerinden bildirilen sigortalılığı da uydurma sigortalılık sayılır.
Çalışma hayatının içinde ve kimi toplumsal medya platformlarında, vakit zaman şahısların fiilen bir işyerinde çalışmadıkları halde sigortalı bildirimlerinin yapılabileceği tarafında teşebbüs ve paylaşımlarda bulunulduğu ve bu hedefle vatandaşlarımızdan para talep edildiği gözlemlenmektedir. Düzmece sigortalı ve geçersiz işyeri bildirimlerinde yaşanabilecek mağduriyetler, aksilikler, cezai müeyyideler ve yargı organları nezdinde yürütülecek süreçler nedeniyle vatandaşlarımızı bu mevzuda hassas ve dikkatli olmaya davet ediyoruz.
Sahte İşyerlerine Dikkat Edilmeli
Sahte işyeri, gerçekte hiç var olmadığı halde, kurulmuş, faaliyete başlamış ve sigortalı çalıştırılmaya başlanmış üzere SGK’ye İşyeri Bildirgesi ile bildirilen ve işyeri tescili yapılan yerlerdir.
Sahte işyeri, üstte belirttiğim halde en baştan geçersiz niteliği taşıyabildiği üzere, birtakım durumlarda da gerçek bir işyerinin bir müddet faaliyette bulunup kapanmasından yahut devredilmesinden sonra, Kuruma gerekli bildirimlerin yapılmayarak sigortalı bildiriminde bulunulmaya devam edilmesi halinde de görülebilmektedir.
Bu İşyerlerini Risk Odaklı Bir Anlayışla Takip Ediyoruz
Sahte sigortalı bildiriminde bulunulduğunun tespiti için risk odaklı tahliller yaptıklarını lisana getiren Vilayet Müdürü Yavuz KURT, prim borçlarının ödenmemesi yahut cüzi meblağda ödenmesi, gönderilen tebligatların alınmaması, sigortalı sayısında dikkat cazip artışların olması, işyerinin büyüklüğüne oranla çok fazla sayıda sigortalının bildirilmesi üzere birçok parametreyi takip ederek kontroller yaptıklarını belirtti.
Sahte Sigortalılığın Maliyeti Çok Ağır
Yaptığımız tahlil ve kontroller sonucunda bireylerin düzmece olduğu tespit edilen hizmetlerinin iptali sonrasında aylık kuralları ortadan kalkmış ise emekli aylıkları iptal edilerek, yersiz ödendiği anlaşılan aylıklar yasal faizi ile tahsil ediliyor. Yeniden geçersiz hizmetlerin iptali sonrasında yararlanma şartlarının kaybedilmesi halinde; ödenen rapor paraları, emzirme ödenekleri üzere her türlü gelir için borç takibi yapılıyor. Öteki Kanunlara nazaran sağlanan yardımlar örneğin işsizlik sigortasından sağlanan yardımlar hakkında süreç yapılması için Çalışma ve İş Kurumuna bilgi veriliyor. Bu bireylerin kendileri yahut bakmakla yükümlü oldukları şahıslar için yapılan hastane, eczane, medikal materyal üzere sıhhat sarfiyatları hakkında yasal takibat başlatılıyor.
İlgililer Hakkında Hata Duyurusunda Bulunuyoruz
Gerçeğe muhalif evrak düzenlenmesi ve SGK’nin uydurma sigortalı bildirimi yoluyla ziyana uğratılmış olması gerekçesiyle, kasıtlı ve kusurlu davranışları olan sorumlular hakkında, Cumhuriyet Savcılığına hata duyurusunda bulunulmaktadır.
Çalışanlar Geçersiz Sigortalı Olduğunu Nasıl Anlayabilir?
Sigortalılarımızın Toplumsal Güvenlik Merkez Müdürlüklerimizden yahut e-Devlet üzerinden aldıkları Tescil ve Hizmet Dökümünün sol tarafında, kontrollerimiz sonucunda uydurma olduğu tespit edilen çalışmalar (S) kodu ile işaretli olarak yer almaktadır. Ayrıyeten sigortalılarımız E-devlet üzerinden hizmet dökümlerini denetim ettiklerinde sigortalı bildirimlerinin yapıldığı işyerlerinin sicil numarası ve unvanlarını görebilirler ve fiili olarak çalıştıkları işyerinden bildirilip bildirilmediklerini anlayabilirler. Fiilen çalıştıkları işyeri dışında farklı bir işyerinden sigortalı olarak bildirildiğini tespit eden sigortalılarımız “ALO 170 Çalışma Hayatı İrtibat Merkezini arayarak ihbarda bulunabilirler.
Denetimler Kararlılıkla Sürdürülecek
Sahte sigortalılık tıpkı kayıt dışı istihdam üzere Kurumumuzun temel uğraş alanlarından birisi. Sigortalılarımızın hak ve hukukunu gözetmeye, hazinenin her bir kuruşunu kıskançlıkla koruma etmeye memuruz. Bu şuurla müfettişlerimiz ve toplumsal güvenlik denetmenlerimiz marifetiyle, kayıt dışı istihdamla olduğu üzere bu alanda da daima kontrol faaliyetlerimiz kararlılıkla devam edecek.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
