METRO TÜRKİYE VE KONDA İŞ BİRLİĞİYLE, 31 VİLAYETTEN 2725 KİŞİNİN İŞTİRAKİYLE GERÇEKLEŞEN
Metro Türkiye’nin, araştırma ve danışmanlık şirketi KONDA iş birliğiyle 31 vilayette 2725 kişinin iştirakiyle gerçekleştirdiği ‘Yeme İçme Araştırması’nın sonuçları açıklandı. Türkiye’de yeme içme ve alışveriş davranışlarında yaşanan değişimlere ışık tutan araştırmada, alışveriş tercihlerinin çağdaşlaşma ile dönüşümü, sağlıklı beslenme eğilimi, meskende ve restorandaki yeme içme alışkanlıkları ayrıntılı bir biçimde mercek altına alınıyor.
Araştırmaya nazaran tüketicilerin 10 bireyden 8’i gıdayı gezerek, görerek ve seçerek almak istiyor. Her 4 bireyden 1’i alışveriş yaparken eserin yerli olmasına dikkat ediyor, her 2 bireyden 1’i ise sepetinde yöresel eser tercih ediyor.
30 yılı aşkın bir müddettir Türk mutfak kültürünü müdafaa ve gelecek kuşaklara aktarma maksadıyla çalışan Metro Türkiye, KONDA iş birliği ile gerçekleştirdiği ‘2022 Yeme-İçme Araştırması’nın sonuçlarını açıkladı. Tüketicilerin tavır ve davranışlarını paylaşarak yeme içme bölümüne yol göstermeyi ve kamuoyunu aydınlatmayı amaçlayan Metro Türkiye, araştırmada; alışveriş tercihlerini, sağlıklı beslenme eğilimini ve konutta ve restorandaki yeme içme alışkanlıklarını ayrıntılı bir formda mercek altına alıyor.
Daha evvel birinci olarak 2017’de gerçekleştirilen araştırmanın bu yıl ki sonuçlarına nazaran, Türkiye’de yeme içme alışkanlıklarında ve alışveriş tercihlerinde bilhassa kentleşme ile birlikte kıymetli değişimler gerçekleştiği görülüyor. 31 ilin 126 ilçesine bağlı 193 mahalle ve köyünden 2.725 kişinin iştiraki ile 8-9 Ekim 2021 tarihlerinde gerçekleştirilen ‘Yeme İçme Araştırması’nın sonuçlarına nazaran; her 3 bireyden 1’i, hayat şeklini “modern” olarak söz ediyor. 2017 sonuçlarına kıyasla hayat usulünü “modern” olarak tanımlayanların oranı 22 artmış bulunuyor. Çağdaşlaşmanın de getirdiği pratiklik ve kolaylık muhtaçlığı ise tüketicilerin hem alışveriş tecrübesinde hem de yeme içme davranışlarında aradığı bir gerçek haline dönüşüyor.
Türüng: “Toplumun yeme-içme alışkanlıklarını izliyor, dala ışık tutuyoruz”
Metro Türkiye CEO’su Sinem Türüng, “Metro Türkiye olarak toplumun tüm bölümünün yeme-içme alışkanlıklarını izliyor, sosyo-ekonomik gelişiminin bu bölüme olan tesirini takip ediyor, yeme-içme ve ağırlama bölümündeki işletmelere ışık tutmak ismine bu pahalı bilgileri kamuoyu ile paylaşıyoruz. Ortaya çıkan bulgular doğrultusunda ise tüketici gereksinimlerine ve beklentilerine uygun olarak alışveriş tecrübesini uygunlaştıran yenilikleri hayata geçiriyor, bilinçlendirme ve farkındalık projeleri yürütüyor, profesyonel işletmeler için de eser ve servis geliştiriyoruz.” dedi.
KONDA Araştırma Genel Müdürü Bekir Ağırdır ise, araştırmayla ilgili değerlendirmesinde şunları söyledi: “Türkiye toplumu hala devam etmekte olan göç, kentleşme, metropolleşme, apartmanlaşma, dijitalleşme üzere bir süreçle gecikmiş çağdaşlaşma yaşıyor. Toplumda metropollü, çağdaş pratikler artmış, gündelik hayatta sürat ve pratiklik kıymet kazanmış durumda. Yeme içme alışkanlıkları ve tercihleri üzerinde pandeminin ürettiği baskının da tesiriyle sağlıklı beslenme, içeriği bilinen eser tercihlerinde artışlar gözlense de tıpkı vakitte ekonomik problemler ve fiyat hassasiyeti baskın hale gelmiş. Lakin bu alışkanlıklar hâlâ yalnızca ekonomik faktörlere indirgenemeyecek kadar çok istikametli ve çok sayıda etmen tarafından belirleniyor.”
Her 10 bireyden 8’i besin alışverişini gezerek ve görerek yapmayı tercih ediyor
Pandemi ile birlikte her ne kadar internet üzerinden alışveriş yapma oranı artsa da hala 10 şahıstan 8’inin gıdayı gezerek, görerek, seçerek alma dileğinde olduğu görülüyor. ‘İnternetten besin alışverişi yapmıyorum’ diyenlerin oranı ise 82 olurken, müşteriler en çok meyve-sebze, balık, etini seçerek ve görerek alma eğiliminde.
Alışveriş, Türk toplumunda bir toplumsallaşma aracı olarak görülüyor
Öte yandan alışverişin Türk toplumunda bir toplumsallaşma aracı olarak görüldüğü de dikkat çekiyor. Hane içindeki çocuk sayısının azalması ile birlikte hanelerdeki kişi sayısı azalıyor lakin aile olarak alışverişe gitme oranında 50 artış gözlemleniyor. Aileler alışverişe gitmeyi artık bir arada sosyalleşebilecekleri bir tecrübe ve aktivite olarak görüyor.
Türüng: “Fijital mağazacılık yaklaşımıyla fizikî alışveriş tecrübesi ile dijital dünyanın kolaylık ve suratını bir ortaya getiriyoruz.”
“Tüketici alışkanlıklarının değişmesi ile tüketicilerin online alışveriş tercihlerine kayacağı düşünülse de araştırma sonuçları gösteriyor ki besinimizi hala daha görerek alışveriş yapmak istiyoruz. Müşteriler en çok da taze meyve-sebze, balık, eti görerek seçmeyi seviyor. Lakin bunu, salt konvansiyonel mağazacılık anlayışını sürdürmek olarak yorumlayamayız. Şayet tüketici mağazada gıdayı görerek seçmek istiyorsa o vakit yeniden mağaza içinde tüketici tecrübesini geliştirmek, düzgünleştirmek gerekiyor. Zira tüketici bir taraftan da pratiklik arayışı içerisinde. Bu yüzden biz fizikî alışveriş tecrübesi ile dijital dünyanın kolaylık ve suratını bir ortaya getiriyoruz ve ‘fijital mağazacılık’ anlayışı ile hareket ediyoruz. Bu istikamette yıllar evvel kesime birinci barkod teknolojisini getiren memleketler arası bir perakendeci olarak öncü teşebbüslerimize devam ediyoruz. Mağaza içerisinde süratli ve temassız alışveriş imkanı sunan Metro Fast’i 100 milyon TL yatırım ile tüm mağazalarımıza yaydık. Metro taşınabilir uygulaması ile mağaza içi navigasyondan ödemeye kadar tüketicilere alışveriş esnasında kolaylık ve pratiklik sunuyoruz. Tıpkı vakitte mağaza içerisindeki kiosklar ile alışveriş esnasında müşterilerimize eserlerimiz hakkında bilgiler sunuyoruz. Başka yandan profesyonel müşterilerimiz için de çoklu kanal tecrübesi sunuyoruz. Mağazada başlayan alışveriş online sevkiyat ile tamamlanabiliyor.”
GIDA ALIŞVERİŞİNDE NELERE DİKKAT EDİYORUZ?
Yerli esere 25, yöresel esere ise 50 talep artıyor
Araştırmaya nazaran, tüketicilerin lokal ve yöresel eserlere gösterdiği talep giderek artarken, market markalı eserlere de talep epey yüksek. Besin alışverişinde eserlerin uygun fiyatlı olmasına dikkat edilme oranı 86 ile birinci sırada gelirken; yöresel eser almaya uğraş edenlerin oranı 51, market markalı eser alanların oranı ise 42 biçiminde. Her 4 şahıstan 1’i ise alışveriş yaparken eserin yerli olmasına dikkat ediyor. Organik sertifikalı olmasına dikkat edenlerin oranı 23 iken; hayvansal besinlerle üretim şartlarına dikkat edenlerin oranı 18, eserin etrafa ziyan verip vermediğine dikkat edenlerin oranı ise 14.
Toplumun 42’si eserin ambalajını okumuyor
Genel manada kentleşme ve çağdaşlaşma eğilimine tezat bir halde ambalaj okuma eğiliminde azalma var. Toplumun 42’lik kısmı ambalaj okumuyor, okuyanlar ise büyük oranla yalnızca son kullanma tarihine bakıyor. İkinci sırada içeriğinde haram eser olup olmamasının denetimi ve üçüncü sırada ise sıhhate ziyanlı olabilecek eserlerin denetimi geliyor. Ambalaj okuyanlardan 23’ü tarihi geçmiş eser almayacağını söylüyor.
Tüketiciler sağlıklı beslenmeye dikkat ediyor
Tüketicilerin yarısından fazlası, ne yiyeceklerine karar verirken sağlıklı beslenme tercihi olduğunu belirtiyor. Araştırmaya nazaran beslenmelerinde şekeri azaltanların oranı 35, tuzu azaltanların oranı 27 ve yağı azaltanların oranı ise 19. Ancak toplumun yarısı bağışıklık sistemini güçlendirmek için özel bir şey tüketmiyor. Kalan yarısı ise sırasıyla et, kemik, ilik ve tavuk suyu üzere eserler, organik doğal besinler, kefir ve konut yoğurdu, doğal bitki çayları ile vitamin ve kolajen tüketiyor.
Herkes için sağlıklı beslenme anlayışı çerçevesinde alternatif beslenme biçimlerine yönelik geniş bir eser çeşitliliği sunduklarını belirten Türüng, yerli ve yöresel eser tercihleri konusunda da şöyle konuştu: “Birlikte çalıştığımız yaklaşık 5 bin tedarikçinin 99’unu yerli tedarikçiler oluşturuyor. 800’ün üzerinde lokal üretici, üretici örgütü ve kooperatifle iş birliği yapıyoruz. Yerli tohum kullanılarak yetiştirilen eserler için de 100 alım garantisi veriyoruz. Günümüzde pahası daha yeni anlaşılmaya başlanan Türkiye’nin Coğrafik İşaretli eser potansiyelini yıllar öncesinden fark edip bu muazzam potansiyeli gündeme taşıyan birinci markayız. Bugün mağazalarımızda Finike portakalından Zile pekmezine, Taşköprü sarımsağından Aydın kestanesine kadar, dönemine bağlı olarak yaklaşık 200 Coğrafik İşaret tescilli ve aday eseri raflarımızda sunuyoruz. Raflarımızda yer verdiğimiz Coğrafik işaretli eserlerin sayısını ise 2023’e kadar her yıl 20 artırmayı hedeflerken buna paralel olarak ihracat ölçüsünü da artırmayı amaçlıyoruz. Yöresel eser talebinin artması bu pahalara daima birlikte sahip çıkacağımızı gösteriyor, bizi de keyifli ediyor. Öbür taraftan alternatif beslenme formlarını göz önünde bulundurarak vegan eser portföyümüzü daima genişleterek 200’e yakın eser sunuyoruz” dedi.
EVDE EN ÇOK NE PİŞİYOR?
Pandemi ile artan konutta yemek pişirme oranı tekrar azaldı
Daha evvel pandemiyle birlikte konutta yemek pişirme oranındaki 30’lara varan önemli artışın akabinde son periyotta Türkiye genelinde bu oran tekrar pandemi öncesindeki düzeyine dönmüş durumda. Bayan ve erkek bazında bakıldığında ise; bayanlar için bu oranlarda bir değişim olmazken, erkeklerde büyük bir düşüş göze çarpıyor. Pandemi periyodunda 55 düzeylerine yükselen erkeklerdeki meskende yemek pişirme oranı olağanlaşma ile birlikte 25’lere kadar düşmüş. Meskende en çok zerzevat yemeği (20) pişiyor, akabinde pilav (12), makarna (11), bakliyat (10) ve çorba (10) geliyor. 2017 yılına kıyasla meskende zerzevat yemeğinin pişmesinde 32 oranında bir artış gözlemlenirken, pilav pişiminde 17’lik düşüş, makarna pişiminde ise 9’luk bir artış görünüyor.
Toplumun 60’ı meskende yemek yemeyi sağlıklı ve inançlı buluyor
Evde yemek yemeyi daha sağlıklı ve inançlı buluyorum diyenlerin oranı 60. Buna nazaran sağlıklı ve inançlı beslenme arayışı nedeniyle konutta yemek tercihinde bir artışın olmadığı ve dışarıda yeme içme konusunda sıhhat ve güvenlik telaşının pandemi öncesine nazaran değişiklik göstermediği söylenebilir. Bu bulgular ışığında, restoranların önümüzdeki periyotta tabaklarında sundukları besinlerin sağlıklı ve inançlı olduğunu tüketiciye daha fazla anlatma muhtaçlığı olduğu ortaya çıkıyor.
Evde ‘gıda atığı’ konusunda en şuurlu mesken hanımları iken beyaz yaka sınıfta kaldı
Her 10 şahıstan 8’i konutta muhtaçlık fazlası bulunan ve pişmemiş besin eserlerini bozulmadan değerlendirmenin, 9’u ise artan yemekleri değerlendirmenin bir yolunu buluyor. Konut hanımı ve emekli kesitin yaklaşık 65’ten fazlası kendi değerlendirip tüketirken 16’sı yakın etrafıyla, 8’i ise muhtaçlık sahipleriyle paylaşıyor. Buna nazaran artan yemekleri kıymetlendirme oranının bu kesimde 90’un üzerinde olduğu söylenebilir. Öteki yandan öğrenci ve beyaz yaka kesim ise bu hususa yeteri kadar değer vermiyor. Artan gıdayı çöpe atma oranları konut hanımlarında 4 ve emeklilerde 3 iken bu oranlar öğrencilerde 12 ve beyaz yakada ise 10 olarak Türkiye ortalamasının yaklaşık iki katına çıkıyor.
Tüketiciler meskende de pratiklik arayışında
Diğer yandan tüketicilerin sahip oldukları mesken aletlerinde 2017’ye kıyasla 88 artış ile en fazla Türk kahvesi makinesi bulundurma gözüküyor. Sonra 61 artış ile çay/kahve makinası, 27 artışla tost makinesi, 25’er artışla mikrodalga ve derin dondurucu geliyor.
DIŞARIDA EN ÇOK NE YİYORUZ, NERELERE GİTMEYİ TERCİH EDİYORUZ?
Yeni bir lezzet denemek için dışarda yiyenlerin oranında yaklaşık 60 artış
Tüketiciler en çok gündelik bir gereksinim olarak dışarıda yemek yerken, toplumsallaşma muhtaçlığı ise ikinci sırada yer alıyor. Ayrıyeten yeni bir lezzet denemek için dışarıda yemek yiyenlerin oranında yaklaşık 60, ödül/kutlama nedeniyle dışarıda yiyenlerin oranında ise 90’lık bir artış var. HORECA için yeni lezzet, özel lezzet arayışının tüketicide artması ve ödül/kutlama için dışarıda yemek yemesi de dikkat alımlı sonuçlardan biri. Vakitten tasarruf etmek için dışarıda yemek yiyenlerin oranında ise yaklaşık 50’lik bir artış gözlemleniyor.
Kebap ve döner Türk halkının 1.si olmaya devam ediyor
Dışarıda en çok 20 oran ile kebap, 19 oran ile döner ve 9 oran ile fast food yemekten hoşlanıyoruz. Yer tercihlerinde ise lokantalar birinci sırada geliyor. Kebap, kafe, pastane ve balık yerlerinin tercih edilme oranı ise 2 katına yakın artış gösteriyor.
Kahveyi dışarda tüketenlerin oranı 2 kat arttı
Dışarıda kahve içme oranlarına sık sık ve her vakit diyenlerin oranı ise 2017’ye kıyasla 50 artmış durumda. Dışarıda her vakit kahve içerim diyenlerin oranı ise iki katından fazla artmış durumda. Türkiye çapında en çok tüketilen sıcak içecekler ortasında birinci sırada çay ve bitki çayları gelirken, ikinci sırada Türk kahvesi geliyor. Espresso, latte, filtre üzere kahveleri tüketme oranı ise iki katına çıkmış.
Menemen soğanlı mı soğansız mı tercih ediliyor?
Tüketicilerin kimi yeme tercihlerine bakıldığında ise menemeni soğanlı tercih edenlerin oranı 65 olurken, pide mi pizza mı sorusunun karşılığına nazaran de; Türkiye genelinde 76 ile pide tercih ediliyor. Gelir düzeyi ve kentlilik oranı arttıkça ise bu oranlar düşüş gösteriyor.
Türkiye’nin en sevdiği yemekler sırasıyla dolma, sarma, döner ve lahmacun ve pide
Tüm Türkiye’nin en sevdiği yemeklere bakıldığında ise birinci sırada dolma ve sarma geliyor. İkinci sırada ise döner, lahmacun, pide, çiğ köfte yer alırken devamında kuru fasulye, kırmızı et ve yöresel yemekler bulunuyor.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
